१) लॉकडाऊनमुळे रिक्षावर अवलंबून असणाऱ्यांना मोठा फटका बसला. जेमतेम आता व्यवहार सुरू झाला आहे, मात्र त्यात पोट भरणे शक्य नाही. पेट्रोलचे
दर भरमसाठ वाढले आहेत. ९५ रुपये लिटर पेट्रोल त्यात ऑईल १५ रुपयांचे असे ११० ते १११ रुपये लिटरमागे लागतात. दिवसभरात सहाशे रुपये कमावल्यानंतर पेट्रोल खर्च जाऊन हातात २५० ते ३५० रुपये मिळतात. दिवसा ट्रॅव्हल्स बसवर कंडक्टर म्हणून काम करावे लागते व रात्री रिक्षा व्यवसाय. त्यावरच घरखर्च भागतो. मोठी गुंतवणूक किंवा मुलांना उच्च शिक्षण देऊ शकत नाही.
-सुभाष शिवाजी पाटील, तुकारामवाडी
२) रिक्षा व्यवसायावर आता स्वत: व कुटुंबाचेही पोट भरत नाही. शहरात रिक्षांची संख्या मोठी आहे, त्यात भाडे अगदी कमी आहे. लहान शहर असल्याने धंदा
जास्त होत नाही. त्यामुळे पर्यायी व्यवसाय म्हणून केटरिंग चालकाकडे कामाला जावे लागते. तेथे ५०० ते १००० रुपये रोज मिळतो, परंतु हे कामदेखील रोज नसते. आता दुसरा पर्यायही नाही, नाईलाजाने हा व्यवसाय करावा लागत आहे.
- रवींद्र जयराम चौधरी, चंदू अण्णा नगर
३) कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती जेमतेम असल्याने जास्त शिक्षण घेता आले नाही. त्यामुळे सरकारी तर सोडाच पण खासगी नोकरीही करता आली नाही.
रिक्षाचा पर्याय निवडला, मात्र पेट्रोलचे भडकलेले दर व लॉकडाऊन यामुळे हा व्यवसायही संकटात आलेला आहे. त्यामुळे त्याला जोड म्हणून शेळीपालन सुरू केलेले आहे. सहा महिने, वर्षभरातून थोडाफार हातभार लागतो. त्यावरच कुटुंब चालते. दवाखाना व मुलांचे शिक्षण आले की पुन्हा अर्थचक्र बिघडते. आणखी पर्यायी व्यवसायाच्या शोधात आहोत.
-गणेश शंकर शिरसाळे, पांझरापोळ
इतर कामांशिवाय पर्याच नाही
रिक्षा व्यवसायावर कुटुंबाचा उदरनिर्वाह भागत नाही, घरसंसार चालविताना मोठी कसरत होते. त्यामुळे इतर जोड व्यवसाय केल्याशिवाय पर्यायच नाही. पती रिक्षा चालवून इतर वेळेत दुसरीकडे काम करतात तर महिला घरात पापड लाटणे किंवा शिलाई काम करून संसाराला हातभार लावतात. त्यामुळे महिनाभर संसाराचा गाडा चालतो.
पेट्रोल दरवाढीने मोडले कंबरडे
पेट्रोलचे दर ९५ रुपयांच्याही पुढे गेलेले आहेत. रिक्षाला एक लिटर पेट्रोलसोबत दहा ते पंधरा रुपयांचे ऑईलही टाकावे लागते. त्यामुळे हे पेट्रोल १११ रुपयांच्या घरात जाते. बँक व इतर वित्तीय संस्थांचे हप्ते, मेटेंनन्स, पोलिसांचे मेमो व इतर बाबींमुळे त्यामुळे हा व्यवसाय संकटात आलेला आहे. येत्या काही प्रवासी जास्त भाडे द्यायला तयार नाहीत, तर पोलीस एकही प्रवासी जास्त बसू देत नाहीत. कोरोनामुळे तर प्रवासी संख्येवरही मर्यादा होती.