शहरं
Join us  
Trending Stories
1
एकनाथ शिंदेंना दिल्लीत आणा, ऐकलेच नाहीत तर भाजपाने अजित पवारांसोबत सत्ता स्थापन करावी; केंद्रीय मंत्र्याचे वक्तव्य
2
EVM अन् डायरीतील मतांमध्ये फरक कसा आला?; सोलापुरातील प्रकाराबाबत नवी माहिती उघड
3
Video - खांद्यावर शाल, हातात बॉम्ब आणि नाईट क्लब टार्गेट; चंदीगड हल्ल्याचं CCTV फुटेज
4
एकनाथ शिंदेंनी मोदी-शाहांकडे कळवला निर्णय; मुख्यमंत्रिपदावरून काय बोलले?
5
हरयाणा, महाराष्ट्रानंतर आता भाजपाचा दिल्लीवर डोळा, केजरीवालांना नमवण्यासाठी आखली अशी रणनीती
6
video: गावात शिरली 20 फुटी मगर; तरुणाने पकडून खांद्यावर घेतले अन् सुखरुप नदीत सोडले...
7
रेखा झुनझुनवालांनी २ शेअर्समधून १० मिनिटांत कमावले ₹१०५ कोटी, तुमच्याकडे आहेत का 'हे' स्टॉक्स?
8
मोठी बातमी: दोन्ही उपमुख्यमंत्र्यांच्या उपस्थितीत एकनाथ शिंदेंनी दिला मुख्यमंत्रिपदाचा राजीनामा
9
सोन्याच्या ४० खाणी, इतकं सोनं की विचारूच नका; 'यांच्या' हाती लागला कुबेराचा खजिना
10
Pune Crime: महिलेची हत्या, पोत्यात बांधून झुडपात फेकला मृतदेह; घटना कशी आली उघडकीस?
11
नामांकित कॉलेजमधील शिक्षकाकडून विद्यार्थिनीसोबत व्हॉट्सॲपवर अश्लील चॅटिंग; अकोले इथं तणाव
12
प्रसाद ओकने असं काय विचारलं की मंंजिरीने थेट चिमटाच गरम केला? पती-पत्नीचा धमाल व्हिडीओ व्हायरल
13
Fact Check : नागपुरात EVM सह भाजपाचे कार्यकर्ते पकडल्याचा दावा खोटा; नेमकं प्रकरण काय?
14
Baba Siddiqui :"लॉरेन्स बिश्नोई गँगने मूर्ख बनवलं, दाऊदचा फोटो दाखवला अन्..."; आरोपीचा खळबळजनक खुलासा
15
"रेशीमगाठ कधीच झाकोळली गेली नाही...", प्राजक्ताची मालिकेसाठी खास पोस्ट; प्रेक्षकांचे मानले आभार
16
सर्वात मोठी डिजिटल अरेस्ट! १ महिना WhatsApp कॉलवर Live; लुटले तब्बल ३.८ कोटी
17
मुख्यमंत्रिपदासाठी देवेंद्र फडणवीस यांच्या नावावर शिक्कामोर्तब? दिल्लीत झाला निर्णय, सूत्रांची माहिती
18
हलगर्जीपणाचा कळस! प्रसूतीनंतर डॉक्टरांकडून पोटात राहिला 'टॉवेल'; महिलेला प्रचंड वेदना अन्....
19
Perfect Tea Recipe: टपरीवरचा फक्कड चहा बनवा घरच्या घरी; फक्त 'आलं' टाकताना करा 'हा' छोटासा बदल!
20
Vodafone Idea च्या शेअर्समध्ये १७% ची तेजी, सरकारच्या एका निर्णयामुळे गुंतवणूकदारांच्या उड्या

मोबाईल-- बाल स्वास्थ

By admin | Published: February 07, 2017 11:11 PM

मुलांमध्ये मोबाईलचा वापर सुरक्षित असल्याचे सिद्ध होत नाही.

गेल्या दोन भागामध्ये आपण मोबाईलचे लहान मुलांवर होणारे दुष्परिणाम पाहिले. आज हे दुष्परिणाम टाळण्यासाठी काय करता येईल ते पाहुया. तसेच मोबाईलचा वापर मुलांच्या आरोग्याच्या चांगल्या कारणासाठी करता येईल का? याचाही विचार करूया.लहान मुले व मोठी माणसे यांची शरीररचना भिन्न असते. या वाढीच्या वयात मुलांचे अवयव वाढीच्या विविध टप्प्यांमध्ये असतात. मुलांना त्यांच्या अपेक्षित आयुर्मानानुसार मोबाईलचा वापर दीर्घकाळ करावा लागणार आहे. त्यामुळे मुलांमध्ये मोबाईलचा वापर सुरक्षित असल्याचे सिद्ध होत नाही. तोपर्यंत मोबाईलचा वापर टाळता येणे शक्य असल्यास टाळला पाहिजे किंवा वापर सिमित केला पाहिजे. मोबाईल फोन, टॅब, लॅपटॉप, कॉम्प्युटर ही खेळणी नव्हेत याचे भान मुले व पालक या दोघांनीही ठेवणे गरजेचे आहे. भारत सरकारच्या दूसंचार विभागाच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार १६ वर्षांखालील मुलांमध्ये मोबाईलचा वापर करणे अयोग्य आहे. अनेक शाळांमध्ये मोबाईल आणण्यावर घातलेली बंदी योग्यच आहे. घरी असताना मोबाईल किती वेळ आपल्या मुलांना हाताळू द्यायचा याचा विचार पालकांनी केला पाहिजे. मोबाईल ऐवजी लॅँडलाईन फोनचा वापर जास्तीत जास्त व्हावा. मोबाईलवर बोलणे अपरिहार्य असल्यास तो शरीरापासून लांब ठेवला जावा. एकाच कानाने मोबाईल ऐकणे टाळावे, दीर्घकाळ बोलणे टाळावे, रात्री अंधरात जास्त मोबाईल पाहणे टाळावे. व्हिडिओ गेम ऐवजी मैदानी खेळावर, इतर छंदावर वेळ खर्च करावा. कधीतरी व्हिडिओ गेम बघावेसे वाटल्यास टीव्हीसारख्या इतर माध्यमांचा वापर करावा.मोबाईलचा बाल आरोग्यासाठी काही चांगला वापर करून घेता येईल का? गेल्या महिन्यात तीन-चार पालकांनी माझ्याकडे येऊन त्यांच्या बाळाच्या लसीकरणाबाबत त्यांच्या मोबाईलवर आलेला संदेश मला दाखविला. अखिल भारतीय बालरोगतज्ज्ञांच्या संघटनेने नुकतेच एक मोबाईल अ‍ॅप तयार केले आहे. त्यावर पालकांनी आपल्या मुलाचे नाव व जन्मतारीख रजिस्टर केल्यास त्यांना त्यांच्या मुलाच्या वयाच्या १६ व्या वर्षांपर्यंत नियोजित लसीकरणाच्या तारखेस अगोदर कुठली लस कधी देणे आवश्यक आहे, याचा संदेश मिळू शकतो. अशाच प्रकारचा विधायक वापर पल्स पोलिओसारख्या मोहिमेमध्ये संपर्काचे महत्त्वाचे साधन म्हणून करता येईल. त्यामुळे लसीकरणाची व्यापकता आणखी वाढविता येईल. काही शहरांमध्ये मोबाईलच्या माध्यमातून मुलांचे मौखिक आरोग्य सुधारण्यासाठी व दातांच्या समस्या टाळण्यासाठी आरोग्य शिक्षण यशस्वीपणे देण्यात आले आहे. क्षयरोग, एच. आय.व्ही. यांसारख्या आजारांमध्ये औषधोपचार हा नियमितपणे आणि दीर्घकाळ घ्यावा लागतो. औषधोपचारामधील अनियमितपणामुळे आजारात गुंतागुंत निर्माण होते. अशावेळी मोबाईलच्या माध्यमातून आरोग्य केंद्रे सातत्याने रुग्णांच्या संपर्कात राहिल्यास रुग्ण बरे होण्यास नक्की मदत होऊ शकेल. गरोदर मातेच्या नियमित आरोग्य तपासणीसाठी तसेच औषधोपचार आणि आपत्कालीन मदत यासाठीही मातेला मोबईलच्या माध्यमातून नियमित संवाद साधण्यास माता व बालमृत्यूचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होईल. ग्रामीण व दुर्गम भागामध्ये वंचित शाळाबाह्य मुलांसाठी अनौपचारिक शिक्षणाकरिता मोबाईलचा वापर स्थानिक स्वयंसेवकामार्फत करून घेता येईल. युवा वर्गाच्या सबलीकरणासाठी तंत्रज्ञान व माहितेचे साधन म्हणून मोबाईल वापरता येऊ शकतो.शेवटी कोणतेही नवीन तंत्रज्ञान हे दुधारी शस्त्रासारखेच असते. त्याचा योग्य वापर करणे आपल्याच हातात असते. - डॉ. मोहन पाटील-(लेखक हे नामांकित बालरोगतज्ज्ञ आहेत.)