शहरं
Join us  
Trending Stories
1
नाशिकमध्ये आज नरेंद्र मोदींची तोफ धडाडणार; सभेसाठी १ लाख लोक जमवण्याचे महायुतीचे नियोजन
2
Susie Wiles : कोण आहेत सूझी विल्स? ज्यांना डोनाल्ड ट्रम्प यांनी बनवलं व्हाईट हाऊसच्या चीफ ऑफ स्टाफ
3
HDFC बँकेचा ग्राहकांना झटका; पुन्हा MCLR मध्ये वाढ, होमलोनचा EMI वाढणार
4
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 Live Updates: यंदाच्या निवडणुकीत राज्यातील ३५ मतदारसंघात अल्पसंख्याक मतदार ठरणार निर्णायक
5
राजकीय वादांचे बॉम्ब, निवडणुकीच्या प्रचारात आरोप-प्रत्यारोपांचे फटाके, नवनवीन मुद्दे आणि वादग्रस्त वक्तव्यांची मालिका
6
आजचे राशीभविष्य, ८ नोव्हेंबर २०२४ : प्रिय व्यक्तीचा सहवास घडेल, खर्चाचे प्रमाण वाढेल
7
US Fed Rate Cut : अमेरिकेत पुन्हा व्याजदरात कपात; फेडनं ०.२५ टक्के कमी केला रेट, शेअर बाजारावर काय परिणाम होणार?
8
कांदा ८०, लसूण ५०० रुपये किलो! निवडणुकीच्या तोंडावर दरवाढ, सर्वपक्षीय उमेदवारांना टेन्शन
9
निवडणुकीत अल्पसंख्याक मतदारांची भूमिका महत्त्वाची, राज्यातील ३५ जागांवर ठरणार निर्णायक
10
टी-२० मालिका : युवा भारतीयांची ‘कसोटी’, दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध छाप पाडण्याची संधी
11
विधानसभेला बारामतीतून कोणी तिकीटच मागितले नाही; युगेंद्र पवारांना उमेदवारी का दिली, सुप्रिया सुळेंनी सांगितले
12
सुनिल केदारांनी महाविकास आघाडीचा विश्वासघात केला; ठाकरेंच्या भास्कर जाधवांची टीका
13
उद्धव ठाकरे यांची पंचसूत्री नव्हे तर थापासुत्री, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची टीका
14
चॅम्पियन्स ट्रॉफी : पाकिस्तान हायब्रिड मॉडेलसाठी तयार, भारताचे सामने यूएईमध्ये रंगण्याची शक्यता
15
महाराष्ट्र को लुटेंगे, दोस्तोंको बाटेंगे हा भाजपचा अजेंडा, उद्धव ठाकरे यांचा घणाघात; सामान्य जनभावना या सरकारविरोधात
16
नादाला लागू नका, यापुढे मराठा आरक्षणावर बोलू नका; मनोज जरांगे यांचा राज ठाकरेंना इशारा
17
"एकदा संधी द्या, नालायक ठरलो तर पुन्हा तोंड दाखवणार नाही", राज ठाकरेंचे भावनिक आवाहन...
18
काँग्रेस पक्ष संकटात असताना अशोक चव्हाण अटकेच्या भीतीने भाजपात गेले; नाना पटोलेंचा निशाणा
19
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : मविआच्या जाहिरातीमधून अजित पवारांची बदनामी; राष्ट्रवादीने दिली पोलीस आयुक्तांकडे तक्रार
20
पाकिस्तानी सैन्य प्रमुखांचा पाकिस्तानातच अपमान; इराणी गार्डनी रोखले, बैठकीलाच जाऊ देईनात

कोल्हापूरच्या वरद गिरी यांच्या चमूने शोधून काढली सापाची नवी प्रजाती

By ऑनलाइन लोकमत | Published: May 13, 2019 12:42 AM

ईशान्य भारतातील मिझोराम येथे सापाची नवी पोटजात आणि प्रजाती संशोधक (उभयसृपशास्त्रज्ञ) डॉ. वरद गिरी आणि त्यांच्या चमूने शोधली आहे. ‘स्मिथोफिस’ असे या सापाचे नामकरण करण्यात आले आहे.

- संदीप आडनाईककोल्हापूर : ईशान्य भारतातील मिझोराम येथे सापाची नवी पोटजात आणि प्रजाती संशोधक (उभयसृपशास्त्रज्ञ) डॉ. वरद गिरी आणि त्यांच्या चमूने शोधली आहे. ‘स्मिथोफिस’ असे या सापाचे नामकरण करण्यात आले आहे.‘रबडॉप्स’ या पोटजातीमध्ये आजवर केवळ दोन सापांच्या प्रजातींचा समावेश होत होता. यामध्ये पश्चिम घाटातील ‘आॅलिव्ह फॉरेस्ट स्नेक’ म्हणजेच ‘रबडॉप्स आॅलिव्हसिऊस’ आणि ईशान्य भारतातील ‘बायकलर्ड फॉरेस्ट स्नेक’ म्हणजेच ‘रबडॉप्स बायकलर’ यांचा समावेश होता. या दोन्ही प्रजाती या दोन क्षेत्रांमध्येच आढळून येतात. शास्त्रज्ञांनी या दोन्ही प्रजातींच्या गुणसूत्रांची (डीएनए) चाचणी केल्यानंतर त्यांनी या प्रजाती एकाच पोटजातीत मोडत नसल्याचे निरीक्षण नोंदवले आहे. या नवीन प्रजातीत ‘टेम्पोरेल स्केल' नसल्याने तिचे नाव ‘स्मिथोफिस अटेम्पोरॅलिसिस’ ठेवले आहे. डॉ. वरद गिरी यांनी लिहिलेला हा शोधप्रबंध ९ मे रोजी ‘झूटॅक्सा’ या संशोधनपत्रिकेत प्रसिद्ध झाला आहे.असा आहे स्मिथोफिस‘स्मिथोफिस अटेम्पोरॅलिसिस’ असे शास्त्रीय नाव असलेल्या या सापाच्या नव्या प्रजातीला ‘मिझो रेन स्नेक’ असे म्हणतात. पावसाळ्यातच आढळणारा हा साप पाण्यात राहतो. पाली, बेडूक, अंडी खाणारा हा साप बिनविषारी आहे. माल्कम ए. स्मिथ यांनी १९३१ पासून १९४३ पर्यंत भारतीय उभयसृप क्षेत्रात केलेल्या कामाचा सन्मान म्हणून या पोटजातीचे नाव ‘स्मिथोफिस’ ठेवले आहे. स्मिथ यांची या विषयावरील तीन पुस्तके ‘फौना आॅफ ब्रिटिश इंडिया’ मालिकेत प्रसिद्ध झाली आहेत.संशोधकांचे सात वर्षांचे परिश्रमवर्गीकरणाचे काम गेली सात वर्षे सुरू आहे. पुण्यातील फौंडेशन फॉर बायोडायव्हर्सिटी कॉन्झर्वेशन या संस्थेचे डॉ. वरद गिरी यांच्यासोबत लंडनच्या 'नॅचरल हिस्ट्री म्युझियम'चे डॉ. डेव्हिड गोवर, ‘वाईल्डलाईफ इन्स्टिट्यूट आॅफ इंडिया’चे डॉ. अभिजित दास, मिझोराम विद्यापीठाचे एच. टी. लालरेमसांगा, ऐझवालच्या पाचुन्गा युनिव्हर्सिटी कॉलेजचे डॉ. सॅम्युएल लालरोंगा, बंगलोरच्या ‘इंडियन इन्स्टिट्यूट आॅफ सायन्स'चे डॉ. व्ही. दीपक यांनी संशोधन केले़कोण आहेत डॉ. वरद गिरीराजगोळी गावात वरद गिरी यांचा जन्म झाला आहे. त्यांनी शिवाजी विद्यापीठातून प्राणीशास्त्र व कीटक विज्ञानातून पदवी घेतली आहे. सध्या पुण्यातील फौंडेशन फॉर बायोडायव्हर्सिटी कॉन्झर्वेशन या संस्थेत कार्यरत आहेत.‘बायकलर’ ही इंडोचायना प्रजातींजवळ जाणारी प्रजात आहे; तर ‘आॅलिव्हसिऊस’ ही त्याहून वेगळी प्रजात आहे. ‘स्केल्स’चे निरीक्षण केल्यानंतर ईशान्य भारतातील ‘बायकलर’ ही प्रजात नव्या पोटजातीत समाविष्ट केली आहे.- डॉ. वरद गिरी, संशोधक

टॅग्स :kolhapurकोल्हापूर