शहरं
Join us  
Trending Stories
1
“सुप्रीम कोर्टाने काय करावे, हे आता एक पक्ष सांगणार का?”; चंद्रचूड यांनी ठाकरे गटाला फटकारले
2
चिन्मय दास यांच्या अटकेवरून बांगलादेशात हाहाकार! पोलिसांनी डागले 'ग्रेनेड', लाठीचार्जही केला; एकाचा मृत्यू
3
'मी नेहमी संविधानाच्या मर्यादेचा आदर केला...', संविधान दिनानिमित्त पंतप्रधान मोदींचे भाष्य
4
“अशा निवडणुका पाकिस्तान, अफगाणिस्तानात होत नसतील, आयोग जिवंत आहे का”; संजय राऊत संतापले
5
मनोज जरांगेंचे ठरले; सरकार स्थापन झाल्यावर तारीख जाहीर करणार, पुन्हा बेमुदत उपोषणाला बसणार
6
पाकिस्तानात तख्तापालट होण्याचे संकेत? इम्रान खान यांच्या समर्थकांसोबत सैन्य; हस्तांदोलन, मिठ्या मारल्या 
7
"दहशतवादी संघटनांना चोख प्रत्युत्तर देणार"; २६/११च्या हल्ल्याच्या वर्षपूर्तीनिमित्त पंतप्रधान मोदींचे आश्वासन
8
झुनझुनवाला यांनी 10 मिनिटांत कमावले ₹105 कोटी; 'या' दोन शेअर्समुळे लागली लॉटरी; पडला पैशांचा पाऊस!
9
"अजित पवारांनी सरेंडर होऊन आमची..."; रामदास कदमांचे मोठं विधान, म्हणाले, "काहीही केलं तरी..."
10
नाना पटोलेंनी दिल्ली गाठली, मल्लिकार्जून खरगे-राहुल गांधींची भेट घेतली; नेमके काय घडले?
11
BLOG: अमित ठाकरे निवडणुकीच्या चक्रव्यूहात शिरले खरे, पण...; 'राजपुत्रा'चं नेमकं काय चुकलं? सहा प्रमुख मुद्दे
12
...म्हणून मुख्यमंत्रिपदाचा उमेदवार जाहीर करण्यास विलंब; भाजपचे 'या' कामाला प्राधान्य
13
आधारवाडीतील इमारतीच्या पंधराव्या मजल्यावर भीषण आग; अग्निशमन दलाचे वाहन बिघडले
14
राहुल गांधींचे नागरिकत्व रद्द होणार का? केंद्र सरकार १९ डिसेंबरला उच्च न्यायालयाला निर्णय कळविणार
15
Numerology: ‘या’ ६ मूलांक होतील मालामाल, धनलाभाचे योग; नोव्हेंबरची सांगता होईल खास!
16
"हिंदूंच्या हक्कांसंदर्भात बोलणारे निर्लज्ज, ...या सरकारला भारतातील अल्पसंख्यकांची चिंता नाही"; काय म्हणाले ओवेसी?
17
तिसऱ्या महायुद्धात अण्वस्त्रांचा वापर, एक तृतीयांश लोकसंख्या मारली जाणार; सिडनीच्या बिशपची भविष्यवाणी 
18
"हे फक्त शब्द नाहीत, इशारा आहे"; चिमुकलीवरील अत्याचाराच्या घटनेनंतर अमित ठाकरे संतापले
19
TV, OTT, AI सगळं एकाच ठिकाणी; टीव्हीसोबतच मिळणार सगळ्याचं 'सबस्क्रिप्शन'
20
महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीतील महायुतीच्या विजयानंतर, काँग्रेसची मोठी घोषणा; देशभरात खास मोहीम चालवणार 

कोल्हापूरच्या वरद गिरी यांच्या चमूने शोधून काढली सापाची नवी प्रजाती

By ऑनलाइन लोकमत | Published: May 13, 2019 12:42 AM

ईशान्य भारतातील मिझोराम येथे सापाची नवी पोटजात आणि प्रजाती संशोधक (उभयसृपशास्त्रज्ञ) डॉ. वरद गिरी आणि त्यांच्या चमूने शोधली आहे. ‘स्मिथोफिस’ असे या सापाचे नामकरण करण्यात आले आहे.

- संदीप आडनाईककोल्हापूर : ईशान्य भारतातील मिझोराम येथे सापाची नवी पोटजात आणि प्रजाती संशोधक (उभयसृपशास्त्रज्ञ) डॉ. वरद गिरी आणि त्यांच्या चमूने शोधली आहे. ‘स्मिथोफिस’ असे या सापाचे नामकरण करण्यात आले आहे.‘रबडॉप्स’ या पोटजातीमध्ये आजवर केवळ दोन सापांच्या प्रजातींचा समावेश होत होता. यामध्ये पश्चिम घाटातील ‘आॅलिव्ह फॉरेस्ट स्नेक’ म्हणजेच ‘रबडॉप्स आॅलिव्हसिऊस’ आणि ईशान्य भारतातील ‘बायकलर्ड फॉरेस्ट स्नेक’ म्हणजेच ‘रबडॉप्स बायकलर’ यांचा समावेश होता. या दोन्ही प्रजाती या दोन क्षेत्रांमध्येच आढळून येतात. शास्त्रज्ञांनी या दोन्ही प्रजातींच्या गुणसूत्रांची (डीएनए) चाचणी केल्यानंतर त्यांनी या प्रजाती एकाच पोटजातीत मोडत नसल्याचे निरीक्षण नोंदवले आहे. या नवीन प्रजातीत ‘टेम्पोरेल स्केल' नसल्याने तिचे नाव ‘स्मिथोफिस अटेम्पोरॅलिसिस’ ठेवले आहे. डॉ. वरद गिरी यांनी लिहिलेला हा शोधप्रबंध ९ मे रोजी ‘झूटॅक्सा’ या संशोधनपत्रिकेत प्रसिद्ध झाला आहे.असा आहे स्मिथोफिस‘स्मिथोफिस अटेम्पोरॅलिसिस’ असे शास्त्रीय नाव असलेल्या या सापाच्या नव्या प्रजातीला ‘मिझो रेन स्नेक’ असे म्हणतात. पावसाळ्यातच आढळणारा हा साप पाण्यात राहतो. पाली, बेडूक, अंडी खाणारा हा साप बिनविषारी आहे. माल्कम ए. स्मिथ यांनी १९३१ पासून १९४३ पर्यंत भारतीय उभयसृप क्षेत्रात केलेल्या कामाचा सन्मान म्हणून या पोटजातीचे नाव ‘स्मिथोफिस’ ठेवले आहे. स्मिथ यांची या विषयावरील तीन पुस्तके ‘फौना आॅफ ब्रिटिश इंडिया’ मालिकेत प्रसिद्ध झाली आहेत.संशोधकांचे सात वर्षांचे परिश्रमवर्गीकरणाचे काम गेली सात वर्षे सुरू आहे. पुण्यातील फौंडेशन फॉर बायोडायव्हर्सिटी कॉन्झर्वेशन या संस्थेचे डॉ. वरद गिरी यांच्यासोबत लंडनच्या 'नॅचरल हिस्ट्री म्युझियम'चे डॉ. डेव्हिड गोवर, ‘वाईल्डलाईफ इन्स्टिट्यूट आॅफ इंडिया’चे डॉ. अभिजित दास, मिझोराम विद्यापीठाचे एच. टी. लालरेमसांगा, ऐझवालच्या पाचुन्गा युनिव्हर्सिटी कॉलेजचे डॉ. सॅम्युएल लालरोंगा, बंगलोरच्या ‘इंडियन इन्स्टिट्यूट आॅफ सायन्स'चे डॉ. व्ही. दीपक यांनी संशोधन केले़कोण आहेत डॉ. वरद गिरीराजगोळी गावात वरद गिरी यांचा जन्म झाला आहे. त्यांनी शिवाजी विद्यापीठातून प्राणीशास्त्र व कीटक विज्ञानातून पदवी घेतली आहे. सध्या पुण्यातील फौंडेशन फॉर बायोडायव्हर्सिटी कॉन्झर्वेशन या संस्थेत कार्यरत आहेत.‘बायकलर’ ही इंडोचायना प्रजातींजवळ जाणारी प्रजात आहे; तर ‘आॅलिव्हसिऊस’ ही त्याहून वेगळी प्रजात आहे. ‘स्केल्स’चे निरीक्षण केल्यानंतर ईशान्य भारतातील ‘बायकलर’ ही प्रजात नव्या पोटजातीत समाविष्ट केली आहे.- डॉ. वरद गिरी, संशोधक

टॅग्स :kolhapurकोल्हापूर