शहरं
Join us  
Trending Stories
1
IPL Auction 2025: Shocking! 'या' १० बड्या खेळाडूंना कुणीच घेतलं नाही संघात, अखेर राहिले UNSOLD !!
2
IPL Auction 2025: जोस बटलर, मिचेल स्टार्क ते ट्रेंट बोल्ट... हे ठरले TOP 10 महागडे परदेशी खेळाडू
3
IPL Auction 2025: दोन दिवसांत १८२ खेळाडूंवर लागली बोली, 'हे' ठरले TOP 10 महागडे क्रिकेटपटू
4
IPL Auction 2025: 'नाही नाही' म्हणत शेवटी Mumbai Indians ने Arjun Tendulkar ला संघात घेतलंच, किती लावली बोली?
5
IPL Auction 2025: IPL मेगालिलाव 'सुफळ संपूर्ण'! १८२ खेळाडूंना मिळाले ६३९ कोटी, दोन दिवसांत काय घडलं?
6
महायुतीत नाराजीनाट्य? एकनाथ शिंदेंच्या भूमिकेकडे लक्ष; अजित दादा भाजपच्या बाजूने...
7
गुंतवणूकदारांवर आली डोकं झोडून घ्यायची वेळ, ₹792 वरून थेट ₹1 वर आला शेअर; ₹1 लाखाचे झाले 227 रुपये
8
IPL Auction 2025 : KKR सह RCB अन् GT ची मेहरबानी! अनसोल्ड अजिंक्य रहाणेसह या तिघांवर लागली बोली
9
'वर पाहिजे...'; एकुलता एक, 20 एकरचे फॉर्महाऊस, न पादणारा अन्...; लग्नासाठीची जाहिरात जबरदस्त चर्चेत!
10
सत्ता स्थापनेच्या हालचालींना वेग; एकनाथ शिंदे उद्या महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्रिपदाचा राजीनामा देणार
11
IPL Auction 2025: काव्या मारनची 'स्मार्ट' खेळी! जयदेव उनाडकटने रचला मोठा इतिहास; केला अनोखा विक्रम
12
विराट म्हणाला, मी माझ्या गर्लफ्रेंडला आणू शकतो? रवि शास्त्रींनी BCCI चा नियमच बदलला होता!
13
विरोधी पक्षनेतेपदासाठी ठाकरे गट आग्रही, पण मविआ एकत्रित दावा करू शकते का? कायदा काय सांगतो?
14
IPL Auction 2025: अर्जुन तेंडुलकर UNSOLD! Mumbai Indiansसह साऱ्यांनीच फिरवली सचिनच्या मुलाकडे पाठ
15
IPL Auction 2025: १३ वर्षांचा वैभव सूर्यवंशी झाला 'करोडपती'! राजस्थानने केलं 'रॉयल' स्वागत; किती लागली बोली?
16
भाजपचे नियोजन 'King', मायक्रो प्लानिंगच्या जोरावर पक्षाला मिळवून दिला सर्वात मोठा विजय
17
IPL Auction 2025: Rohit Sharma ला 'ओपनिंग पार्टनर' मिळाला! Mumbai Indians ने ५.२५ कोटींना 'याला' संघात घेतला!
18
अमेरिकेतील 'या' शहरातून सूर्य गायब; आता थेट दोन महिन्यांनी होणार दर्शन, कारण...
19
अविमुक्‍तेश्‍वरानंद यांनी उद्धव ठाकरेंना दिला होता CM होण्याचा आशीर्वाद, आता सांगितलं माहायुतीच्या महाविजयाचं कारण 
20
कोण आहे Priyansh Arya? ज्याच्यासाठी प्रिती झिंटानं ३० लाख ऐवजी पर्समधून काढले ३.८० कोटी

शेतकऱ्याचा मित्र संकटात; भ्रामक समजुती मांडूळ सापाच्या जिवावर

By atul.jaiswal | Published: August 15, 2018 8:53 AM

सरीसृप वर्गातील अत्यंत शांत, निरुपद्रवी आणि शेतक-यांचा मित्र म्हणून ओळखला जाणारा मांडूळ जातीचा साप हा त्याच्याबाबत लोकांमध्ये पसरलेल्या भ्रामक समजुतीमुळे नष्ट होण्याच्या मार्गावर आहे.

अकोला : सरीसृप वर्गातील अत्यंत शांत, निरुपद्रवी आणि शेतक-यांचा मित्र म्हणून ओळखला जाणारा मांडूळ जातीचा साप हा त्याच्याबाबत लोकांमध्ये पसरलेल्या भ्रामक समजुतीमुळे नष्ट होण्याच्या मार्गावर आहे. गुप्तधनाचा शोध घेण्यासाठी तसेच औषधे बनविण्यासाठी विदेशात या सापाचा उपयोग होतो, अशा एक ना अनेक कपोलकल्पित समजुती पसरल्यामुळे या सापाला आंतरराष्ट्रीय पातळीवर कोट्यवधींची किंमत मिळत आहे. त्यातूनच या तस्करी करणा-या टोळ्या वाढल्या असून, त्यामुळे या सापाचे अस्तित्वच धोक्यात येण्याची शक्यता सर्पतज्ज्ञ व्यक्त करीत आहेत.अकोल्यात गत आठवड्यात मांडूळ सापाची तस्करी करणारी टोळी पोलिसांनी जेरबंद केली. यापूर्वीही जिल्ह्यात मांडूळ सापाची तस्करी करणारे पोलिसांच्या जाळ्यात अडकले आहेत. अलीकडच्या काळात या सापाच्या तस्करीचे प्रमाण वाढले आहे. यासंदर्भात सर्पतज्ज्ञांकडून माहिती घेतली असता, या सापाबद्दल असलेल्या चुकीच्या समजुती हेच तस्करीमागचे मुख्य कारण असल्याचे समोर आले. मांडूळ साप हा गुप्तधन शोधणे, पैशांचा पाऊस पाडणे, यासाठी उपयोगाचा असल्याची भ्रामक समजूत लोकांमध्ये पसरली आहे.वास्तविक पाहता मांडूळ साप हा अत्यंत शांत, निरुपद्रवी व बिनविषारी असून, तो भुसभुशीत जमिनीत बीळ करून राहतो. त्यामुळे हा साप भूगर्भात दडलेले गुप्तधन शोधून काढतो, असा चुकीचा समज पसरला आहे, असे ज्येष्ठ सर्पतज्ज्ञ व वन विभागाचे मानद वन्यजीव रक्षक बाळ ऊर्फ जयदीप काळणे यांनी ‘लोकमत’शी बोलताना सांगितले. मांडूळ हा साप दंडगोलाकार असून, त्याचे शेपूट व डोक्याचा भाग हा एकसारखा असल्यामुळे या सापाला ‘दुतोंड्या’ असेही संबोधले जाते. 

औषधे उपयोगाबाबत प्रश्नचिन्हमांडूळ सापाचा वापर हा चीन व इतर देशांमध्ये औषधांसाठी होतो, असे मानले जाते. एड्स या जीवघेण्या रोगावरील औषधासाठी मांडूळ उपयोगी असल्याचे मानले जाते. तथापि, यासंदर्भात कुठलाही आधार आढळत नाही. वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ज्ञही याबाबत मौन बाळगतात.

जिल्ह्यात दोन कारवायामांडूळ सापाची तस्करी करणा-या टोळ्या संपूर्ण राज्यात कार्यरत असून, त्यांचे आंतरराज्यीय ‘कनेक्शन’ असल्याचे समोर आले आहे. अकोला जिल्ह्यात पोलिसांनी गत वर्षभरात दोन कारवाया करून मांडूळ तस्करी करणा-यांच्या मुसक्या आवळल्या आहेत. गतवर्षी चोहोट्टा बाजारनजीक मांडूळ सापाची खरेदी-विक्री करणा-यांना पोलिसांनी जेरबंद केले होते. यावर्षी १० आॅगस्ट रोजी राष्ट्रीय महामार्गावरील राधास्वामी सत्संग केंद्राजवळ मांडूळ सापाची तस्करी करणा-या सहा जणांची टोळी पकडली. यावर्षी मार्च महिन्यात वाशिम जिल्ह्यातील कारंजा येथेही पोलिसांनी मांडूळ तस्करी करणा-यांच्या मुसक्या आवळल्या होत्या.

मांडूळ साप हा निरुपद्रवी असून, तो शेतक-यांचा मित्र आहे. गुप्तधन शोधण्यासाठी त्याचा कोणत्याही प्रकारे उपयोग होत नाही. या केवळ भ्रामक व चुकीच्या समजुती आहेत. औषधे उपयोबाबतही कोणताही शास्त्रीय आधार नाही. - बाळ काळणे, सर्पतज्ज्ञ व मानद वन्यजीव रक्षक, अकोला.