शहरं
Join us  
Trending Stories
1
मुंबईत मोदींच्या सभेसाठी वाहतूक मार्गात बदल; निवडणुकीसाठी काही रस्त्यांवर सहा दिवस नो पार्किंग!
2
आजचे राशीभविष्य - १४ नोव्हेंबर २०२४, सगळ्या कामात यश मिळाल्याने खूप आनंदी आणि प्रसन्न व्हाल
3
धक्कादायक! जळगावात गरोदर महिलेला घेऊन जाणाऱ्या ॲम्बुलन्समध्ये ऑक्सिजन सिलिंडरचा स्फोट; १५० फूट उंच उडाल्या चिंधड्या
4
शिवाजी पार्कवर आवाज कुणाचा?; १७ नोव्हेंबरला सभेसाठी मनसेला मंजुरी मिळण्याची शक्यता
5
मुंबईत प्लास्टिकच्या डब्यात तुकडे करून टाकलेल्या मृतदेहाचे गूढ उकलले; प्रेमसंबंधाच्या विरोधातून हत्या!
6
नागपुरात कार्यकर्तेच बनले फडणवीसांच्या प्रचार मोहिमेचे सारथी
7
मार्कोची फास्टर फिफ्टी; पण शेवटी सूर्याची सेना जिंकली! आता फक्त टीम इंडियालाच मालिका विजयाची संधी
8
"आत टाका म्हणजे पक्षात टाका हे लोकांना कळलंच नाही"; ईडी कारवायांवरुन राज ठाकरेंची मिश्किल टिप्पणी
9
IND vs SA : विक्रमी धावसंख्येसह टीम इंडियाच्या नावे झाला सर्वाधिक शतकांचा खास रेकॉर्ड
10
IND vs SA: फ्लॉप शोचा सिलसिला संपला! Abhishek Sharma नं २०० च्या स्ट्राइक रेटनं कुटल्या धावा
11
BJP च्या विजयासाठी RSS ने आखली योजना; प्रत्येक मतदारसंघासाठी बनवला 1-2-3 चा फॉर्म्युला
12
"रोज उठतात अन्..."; ओ मोठ्या ताई, महासंसद रत्न, कुठलं बी टाकलं होतं? म्हणत चित्रा वाघ यांचा सुप्रिया सुळेंवर हल्लाबोल
13
केंद्र सरकारनं मणिपूरमध्ये रातोरात पाठले 2000 CAPF जवान, आता कशी आहे जिरीबाम मधील स्थिती?
14
शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा! हंगामाच्या सुरुवातीलाच धानाला विक्रमी दर, केंद्र सरकारने 'ड्युटी' रद्द केल्याचा परिणाम
15
गौतम अदानी यांची मोठी घोषणा; अमेरिकेत करणार तब्बल ₹ 84 हजार कोटींची गुंतवणूक...
16
अन्... योगी आदित्यनाथांची सभाच रद्द झाली; भाईंदरचे भाषण ऐकविण्याचा प्रयत्न, नागरिक ३ तास ताटकळले
17
"पहिलं बटण दाबा, बाकीची खराब आहेत"; शिंदे गटाच्या कार्यकर्त्याकडून EVM बाबत चुकीचा प्रचार
18
सलग २ सेंच्युरीनंतर भोपळ्यावर भोपळा! Sanju Samson च्या नावे झाला लाजिरवाणा रेकॉर्ड
19
साहेब रिटायर झाल्यानंतर तुमच्याकडे कोण बघणार? अजित पवार म्हणाले,"मलाच आता..."
20
बाप डोक्यावर आणि मुले खांद्यावर घेऊन जगायची वेळ येईल...; उद्धव ठाकरेंची राणे पिता-पुत्रांवर टीका 

मॉडर्न वटपोर्णिमा : नवऱ्याच्या दीर्घायुष्यासाठी वडाचा बळी

By ऑनलाइन लोकमत | Published: June 16, 2019 7:00 AM

वडाच्या झाडाची फांदी तोडून पूजा करावी असे कुठल्याही धर्मशास्त्रात सांगितलेले नाही...

ठळक मुद्दे हिंदू पंचांगातील ज्येष्ठ महिन्यात येणारी पौर्णिमा ‘वटपौर्णिमा’ म्हणून केली जाते साजरी

अतुल चिंचलीलोकमत न्यूज नेटवर्क पुणे:  वडाच्या झाडाची फांदी तोडून पूजा करावी असे कुठल्याही धर्मशास्त्रात सांगितलेले नाही. मात्र, शहरीकरणाच्या युगात वडाच्या झाडापर्यंत पोहोचणे अवघड झाल्याने अनेकजणी वटपौर्णिमेच्या पूजेसाठी वडाच्या फांद्या विकत घेतात. नवऱ्याचे आयुष्य वाढवण्यासाठी आणि पुढचे सात जन्म हाच नवरा मिळावा यासाठी साजऱ्या होणारी ही ‘मॉडर्न वटपौर्णिमा’ वटवृक्षांचा बळी घेणारी ठरु लागली आहे.       हिंदू पंचांगातील ज्येष्ठ महिन्यात येणारी पौर्णिमा ‘वटपौर्णिमा’ म्हणून साजरी केली जाते. यादिवशी विवाहित स्त्रिया पतीला उत्तम आरोग्य लाभावे, दीर्घायुष्यी मिळावे म्हणून वडाला पुजतात. मात्र वडाचे झाड शहरीकरणात दुर्मिळ झाले आहे. वडाचे झाड गाठण्यासाठी भरपूर वेळ खर्च करावा लागतो. यावर पर्याय म्हणून घरातच वडाची फांदी आणून ती पुजण्याची प्रथा पडू लागली आहे.   वटपौर्णिमेच्या आदल्या दिवशी शहरांमधल्या मंडईत वडाच्या फांद्या मोठ्या प्रमाणात विक्रीस येतात. वटपौर्णिमेच्या दोन दिवस अगोदर या फांद्या तोडल्या जातात. सिंहगड रस्ता, धायरी, खडकवासला तसेच घाट परिसरातल्या वडाच्या फांद्या पुण्यात विक्रीस आणल्या जातात. वटपौर्णिमेच्या पूजा साहित्यबरोबरच या फांद्यांची विक्री केली जाते. प्रत्येक फांदी दहा रुपये दराने विकली जाते. वटपौर्णिमेच्या दिवशी सायंकाळपर्यंत या फांद्याची विक्री चालू असते. विकल्या न गेलेल्या फांद्यांचा पुढे काहीही उपयोग होत नसल्याने त्या फेकून दिल्या जातात.चौकटतोडण्यापेक्षा लागवड करा‘‘वडाचे झाड जास्तीत जास्त प्रमाणात ऑक्सिजन देते. तो आपल्याला मिळावा या हेतूने वडाला फेºया मारण्याची प्रथा पडली. वडाच्या फांद्या घरी घेऊन जाण्याने, त्याची पूजा करुन ती फेकुन दिल्याने हा लाभ मिळत नाही. उलट झाडाची हानी होते. याबाबत स्थानिक वृक्षप्राधिकरण आणि जैवविविधता मंडळ यांनी कायदे केले पाहिजेत. झाडांना अपाय करून व त्यांची पूजा करून झाड प्रसन्न होणार नाही. सध्या शहरात सर्व ठिकाणी हिरवाई वाढवणे गरजेचे आहे. स्त्रियांनी सरकारी किंवा खाजगी वनखात्यातून वडाची रोपे घेतली पाहिजेत. या रोपांची पूजा करुन पुजेनंतर ते रोप घरासमोर, परिसरात लावून वडाला जीवनदान द्यायला हवे.’’ -डॉ सचिन पुणेकर, पर्यावरणतज्ञ चौकट फांद्याना मोठी मागणी‘‘आम्ही दोन दिवसासाठी १०० ते १२० फांद्या आणतो. शहरात वडाच्या फांदीला मोठ्या प्रमाणावर मागणी आहे. शहरातून फांद्या तोडून दिल्या जात नाहीत म्हणून शहराबाहेरुन फांद्या तोडून आणतो. मंडई व पिंपरी चिंचवडमध्ये फांद्यांची विक्री होते. एक विक्रेता दोन दिवसात शंभर-दीडशे फांद्या विकतो.’’ -राजीव गाजरे, विक्रेता      चौकट वडाचे महत्त्व निसर्गत:च दीघार्युषी असणाऱ्या वृक्षांचे संवर्धन आणि जतन व्हावे अशा हेतूने वड, पिंपळ अशा वृक्षांच्या पूजनाची कल्पना भारतीय संस्कृतीने स्वीकारली. वड मोठयाा प्रमाणात ऑक्सिजनचा पुरवठा करते. वडाची झाडे आधिक प्रमाणात असणाऱ्या प्रदेशात पावसाचे प्रमाण अधिक असते. त्यामुळे पर्यावरण रक्षणात वड महत्त्वपूर्ण आहे.वटवृक्ष हा आपला ‘राष्ट्रीय वृक्ष’ आहे. मात्र वाढत्या शहरीकरणमुळे वडासाहित अनेक देशी वृक्ष तोडले जात असल्याने पशु-पक्ष्यांचा निवारा नष्ट होतो आहे. 

    

टॅग्स :PuneपुणेenvironmentवातावरणWomenमहिला