- अभय नरहर जोशी-
संगमनेर (जि. अहमदनगर) येथील शाहीर अनंत फंदी हे उत्तर पेशवाईत विशेष गाजलेल्या शाहिरांतील ज्येष्ठ शाहीर. त्यांनी ‘फटका’ हा काव्यप्रकार लोकप्रिय केला. महत्त्वाची गोष्ट डफ वाजवत कठोर-फटकळ भाषेत गाऊन समाजाला पटवून देणे म्हणजे ‘फटका’. अनंत फंदींच्या अनेक फटक्यांपैकी लोकप्रिय ‘बिकट वाट वहिवाट नसावी...’ या फटक्यावर आधारित हा फटका... मतदार-कार्यकर्ते-नेत्यांसाठी हा फटका खास निवडणुकीनिमित्त... (चाल : पारंपरिक)मतदारांसाठी...
बिकट वाट वहिवाट असो, तरी मतदाना तू सोडू नकोहक्क बजावून बैस आपला, उगा घरामध्ये बसू नकोसालसपण धरुनि निखालस, खोट्या आश्वासना फसू नकोअंगी जागृती सदा असावी, वाहवत तू जाऊ नकोनको मिंधेपणा तू घेऊ कुणाचा, डाग आपणा लावू नकोदान मतांचे करण्यासाठी मागेपुढती पाहू नकोबोटांवरती डाग शाईचा लावण्यास तू लाजू नकोमतदानावर रुसू नकोराग भलता काढू नकोदुर्मुखलेला असू नकोगप्पा फुकाच्या मारू नकोप्रलोभनांना फसू नकोपैसे घेऊनि मते भलत्यांना, पोटासाठी देऊ नको ॥ १ ॥
कार्यकर्त्यांसाठी...
वर्म काढुनी शरमायाला, उणे कुणाला बोलू नकोप्रतिस्पर्धी बुडवाया, ‘मेवा’ देण्या झटू नकोमी मोठा शहाणा, बलाढ्यही गर्वभार हा वाहू नकोएकाहून चढ एक जगामधि, थोरपणाला मिरवू नकोनेत्यांच्या उसन्या बळे गोरगरिबाला तू गुरकावू नकोदो दिवसांची जाईल सत्ता, अपयश माथा घेऊ नकोविडा पैजेचा उचलू नकोउणी कुणाचे डुलवू नकोहीनतेस अनुसरू नकोनेत्यांकडे भीक मागू नकोप्रसंगी तू पदरमोड कर, परंतु मिंधा राहू नको ॥ २ ॥
नेत्यांसाठी...
उगीच निंदा, स्तुती कुणाची स्वहितासाठी करू नकोखुर्चीवरती बसण्यासाठी भलत्या गोष्टी करू नकोहक्काचे मतदान आपले, दुसºयांचे तू चोरू नकोसत्ता असली, नसली तरी मान सुख, कधि विटू नकोसत्कर्मातून धनसंचय, कर सत्कार्यी व्यय, हटू नकोआता तुज गुजगोष्ट सांगतो, जनसेवा कधी सोडू नको‘तडजोडी’ करू नकोसमर्थकांना अंतरू नकोविरोधकांना हिणवू नकोमदतीस विस्मरू नकोसत्कीर्ती नौबतिचा डंका गाजे तव मग शंकाच नको ॥ ३ ॥