शहरं
Join us  
Trending Stories
1
अमेरिकेत मतदानही सुरु, सोबत मोजणीही! ट्रम्प-हॅरिसना मिळाली ३-३ मते; सर्व्हेचा अंदाजही धक्कादायक
2
शिवसेना ही बाळासाहेबांची मालमत्ता खरे आहे, पण..; दीपक केसरकरांचे राज ठाकरेंना प्रत्युत्तर 
3
Maharashtra Election 2024: सरकार आल्यास मविआ कोणासाठी काय करणार? ठाकरेंनी सांगून टाकलं
4
Eknath Shinde : "....मी एकदा नाही तर १० वेळा जेलमध्ये जायला तयार"; एकनाथ शिंदेंनी विरोधकांना ठणकावलं
5
लोकसभा निवडणुकीत भुजबळांकडून राजाभाऊ वाजेंना मदत?; हेमंत गोडसेंनी शिवसैनिकांसमोर केला गंभीर आरोप!
6
ऐन विधानसभा निवडणुकीत ठाकरे गटाच्या ५ बड्या नेत्यांची पक्षातून हकालपट्टी
7
उमेदवार अर्ज मागे घेण्यासाठी पोहोचला, पण...; अवघ्या १५ सेकंदात घडल्या नाट्यमय राजकीय घडामोडी!
8
मानखुर्दमध्ये अबु आझमींची ठाकरे गटाच्या शाखेला भेट; ठाकरेंचे शिवसैनिक करणार प्रचार
9
Parliament Winter Session: संसदेचे हिवाळी अधिवेशन २५ नोव्हेंबर ते २० डिसेंबर पर्यंत चालणार; केंद्रीय मंत्र्यांनी माहिती दिली
10
ट्रम्प जिंको अथवा हॅरीस...; अमेरिकेच्या राष्ट्रपतीला किती मिळणार सॅलरी? सोबतच या खास सुख-सुविधाही मिळणार
11
“जयश्री पाटील या महाविकास आघाडीच्या उमेदवार, यांनाच निवडून द्या”; विशाल पाटील यांचे आवाहन
12
'बटेंगे तो कटेंगे'ला उद्धव ठाकरेंचं उत्तर; म्हणाले, "तुटू देणार नाही आणि..."
13
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : 'ही लढाई महाराष्ट्रप्रेमी विरुद्ध महाराष्ट्रद्रोही'; उद्धव ठाकरेंनी कोल्हापुरातून रणशिंग फुंकलं
14
ठाकरे गटाची निवडणूक आयोगाकडे पुन्हा तक्रार; मिलिंद देवरांच्या प्रचारावर आक्षेप
15
IND vs AUS: डेव्हिड वॉर्नरला पर्याय सापडला! भारताविरूद्ध 'हा' असेल ऑस्ट्रेलियाचा 'ओपनर'
16
Reliance Jio ची ग्राहकांसाठी भन्नाट ऑफर, कमी पैशात मिळताहेत 'इतक्या' OTT चं सबस्क्रिप्शन 
17
रोहित नसेल तर बुमराहला कर्णधार करू नका, 'या' खेळाडूला कॅप्टन्सी द्या; माजी क्रिकेटरचा सल्ला
18
Salman Khan : सलमान खानला धमकी देणाऱ्याला अटक, स्वतःला म्हणत होता लॉरेन्स बिश्नोईचा भाऊ
19
"आता कुठे तरी थांबलं पाहिजे, नव्या पिढीला...’’, शरद पवारांकडून राजकीय निवृत्तीचे संकेत?  
20
सुशांतची आत्महत्या नाही तर हत्या! सलमानच्या Ex गर्लफ्रेंडचा खळबळजनक दावा, म्हणते, डॉक्टरांनी बदलले पोस्टमोर्टम रिपोर्ट

हलक्या वजनाच्या ब्रह्मोसमुळे ‘तेजस’ अधिक शक्तिमान

By ऑनलाइन लोकमत | Published: February 25, 2019 5:09 PM

जगातील सर्वाधिक वेगवान आणि अतिउच्च दर्जाची स्फोटके वाहून नेण्याची क्षमता असणाऱ्या नेक्स्ट जनरेशन ब्रह्मोसच्या विकासाला सुरुवात केली आहे. हे क्षेपणास्त्र वजनाने हलके, लांब पल्ल्याबरोबर जास्त स्फोटके वाहून नेण्याची क्षमता तसेच लक्ष्याचा अचूक वेध घेणारे असणार आहे.

निनाद देशमुख 

पुणे : जगातील सर्वाधिक वेगवान आणि अतिउच्च दर्जाची स्फोटके वाहून नेण्याची क्षमता असणाऱ्या नेक्स्ट जनरेशन ब्रह्मोसच्या विकासाला सुरुवात केली आहे. हे क्षेपणास्त्र वजनाने हलके, लांब पल्ल्याबरोबर जास्त स्फोटके वाहून नेण्याची क्षमता तसेच लक्ष्याचा अचूक वेध घेणारे असणार आहे. हिंदुस्थान एरोनॉटिकल लिमिटेड आणि डीआरडीओतर्फे बनविण्यात आलेल्या आणि नुकतेच भारतीय हवाई दलात दाखल झालेल्या तेजस या हलक्या लढाऊ विमानावर ही क्षेपणास्त्र बसविण्यात येणार असून, यामुळे तेजसची मारकक्षमता आणखी वाढणार आहे. या क्षेपणास्त्रांचे मेकॅनिकल स्ट्रक्चर आणि प्रारूप आराखडा तयार करण्यात आला असून, येत्या तीन ते चार वर्षांत हे क्षेपणास्त्र पूर्णत: तयार होणार आहे.

              भारत आणि रशिया यांच्या संयुक्त प्रयत्नातून ब्रह्मोस हे सुपरसोनिक क्षेपणास्त्र विकसित करण्यात आले आहे. सद्यस्थितीत हे क्षेपणास्त्र जगात सर्वाधिक वेगवान आणि लक्ष्याचा अचूक वेध घेणारे आहे.  भारतीय सैन्य, नौदल आणि हवाई दलाला हे क्षेपणास्त्र सुपूर्द करण्यात आले आहे. या क्षेपणास्त्राच्या सर्व चाचण्या यशस्वी झाल्या आहेत. गेल्या वर्षी सुखोई ३० एमकेआय या लढाऊ विमानातून याची चाचणी केली असून, ते हवेतून लक्ष्याचा वेध घेण्यास सक्षम झाले आहे. या प्रकारची क्षमता असलेल्या मोजक्या देशांपैकी भारत देश झाला आहे. या यशामुळे आता भारतीय आणि रशियाची तंत्रज्ञांनी नेक्स्ट जनरेशन ब्रह्मोस क्षेपणास्त्र तयार करण्यास सुरुवात केली आहे. या बाबत ब्रह्मोस कॉर्पोरेशनचे प्रमुख डॉ. सुदीप मिश्रा म्हणाले, ब्रह्मोस अतिशय शक्तिशाली क्षेपणास्त्र आहे. यामुळे तिन्ही सैन्य दलांनी याचा स्वीकार केला आहे. भविष्यातील युद्धाचा विचार करता हलक्या क्षेपणास्त्राचा विकास सुरू आहे. भारतीय हवाई दलाच्या दाखल झालेल्या तेजस या हलक्या लढाऊ विमानासाठी कमी वजनाच्या ब्रह्मोस तयार करण्याचे काम सुरू आहे. जवळपास १२०० ते १३०० किलोपर्यंत कमी करण्याचे उद्दिष्ट आहे.  या क्षेपणास्त्रामुळे तेजसची तसेच  वायुदलाचीही ताकद वाढणार आहे. याबरोबरच या क्षेपणास्त्राचा निर्यातीचाही विचार सुरू असून, केंद्र सरकारच्या धोरणानुसार  निर्णय घेण्यात येणार आह,े असेही  ते म्हणाले. 

बनावटीच्या हलक्या लढाऊ विमानात सर्व बदल करण्यात आले असून, या विमानांना अंतिम उड्डाण परवाना देण्यात आला असून, या विमानांच्या पुढील उत्पादनाचा मार्ग आता मोकळा झाला आहे.विमानाच्या निर्मितीस १९८० पासून सुरुवात केली. यात डीआरडीओनेही महत्त्वाची भूमिका बजावली होती. एअरो इंडिया या प्रदर्शनात  तेजस एमके १ या लढाऊ विमानांना उड्डाणाचा अंतिम परवाना मिळाल्याचे घोषित करण्यात आले होते. एचएएलने तेजस मार्क १ ए आणि मार्क २ तयार करण्यासाठी रोड मॅप तयार केला आहे. २०२३ पर्यंत तेजस मार्क १ ए पूर्णपणे वायुदलाकडे सुपूर्द करण्यात येणार आहे.

ब्रह्मोसचा पल्ला वाढणार 

ब्रह्मोस हे सध्या ३०० ते ३५० किलोमीटरपर्यंत डागता येऊ शकते. याचा पल्ला वाढवण्यासाठी ब्रह्मोस एम के २ प्रकल्प हाती घेण्यात आला आहे. या द्वारे या क्षेपणास्त्राचा वेग आणखी वाढणार असून, त्याचा पल्ला हा ६०० किमी पर्यंत नेण्यात येणार आहे.

ब्रह्मोस क्षेपणास्त्र हे गायडेड सुपर सॉनिक असून, याचा वेग जवळपास २.८ मॅक एवढा आहे.  एकदम कमी उंचीवरून उडण्याची क्षमता यात असून, यामुळे शत्रूच्या रडाराला चकवा देऊ शकते.  ब्रह्मोस हे जमिनीवरून हवेत, हवेतून पाण्यात, पाण्यातून हवेत तसेच जमिनीवरून जमिनीवरील लक्ष्यावर डागता येऊ शकते. या पुढे भविष्यात या क्षेपणास्त्राचे वजन कमी करून तेजस एमके १ आणि एमके २ या विमानांवर लावली जाणार आहे. लाईट वेट ब्रह्मोसमुळे देशाची मारक क्षमता वाढणार आहे. 

- डॉ. सुदीप मिश्रा, सीईओ ब्रह्मोस

टॅग्स :Brahmos Missileब्राह्मोसairforceहवाईदल