शहरं
Join us  
Trending Stories
1
मुख्यमंत्री होताच हेमंत सोरेन यांचा मोठा निर्णय, 'मैया सन्मान योजने'संदर्भात मोठी घोषणा
2
अमेरिकन भारतात पैसा गुंतवतात; मुकेश अंबानींनी अमेरिकेत केलं मोठं डील
3
PM Modi Salary: पंतप्रधान मोदींना दर महिन्याला सत्कार भत्ता म्हणून मिळतात केवळ 3000 रुपये, जाणूनघ्या किती आहे सॅलरी?
4
“आधी CM राज्यात ठरायचा आता दिल्लीत निर्णय होतो, अजितदादांनी वेगळा अनुभव घ्यावा”: काँग्रेस
5
इस्रायलनं काही तासांतच केलं युद्धविरामाचं उल्लंघन? लेबनानमध्ये हिजबुल्लाहच्या ठिकाणावर केला मोठा हवाई हल्ला
6
विराट कोहली सोबत World Cup ची ट्रॉफी उंचावणाऱ्या भारतीय खेळाडूचा क्रिकेटला रामराम
7
शाही जामा मशिदीच्या सर्वेक्षणाविरोधात मशीद समितीची सर्वोच्च न्यायालयात धाव; उद्या सुनावणी
8
"घुमटात मंदिराचे अवशेष..., तळघरात आजही गर्भगृह विद्यमान"; अजमेर शरीफ दर्ग्यासंदर्भात हिंदू सेनेनं केले आहेत मोठे दावे
9
कलादिग्दर्शक नितीन चंद्रकांत देसाईंचा ND स्टुडिओ आता 'गोरेगाव फिल्मसिटी'च्या ताब्यात!
10
“भाजपा नेहमीच नवीन नेतृत्वाचा शोध घेत असते, राजस्थान-मध्य प्रदेशप्रमाणे...”: चंद्रकांत पाटील
11
"शिंदेनी मुख्यमंत्रीपदाचा दावा सोडलेला नाही", उदय सामंतांच्या विधानामुळे चर्चांना उधाण 
12
बाईकची टाकी फुल ठेवा, जास्त मायलेज मिळवा...! खरोखरच असे होते? तुम्हीही १००-२०० चेच भरता का...
13
IND vs PAK: भारताचा १३ वर्षीय वैभव सूर्यवंशी आता पाकिस्तानला चोपणार, सामना कधी?
14
पत्रकारानं थेट प्रश्न विचारला, अजित दादांनी मिश्किल उत्तर दिलं; म्हणाले, "मी काही ज्योतिष नाही..."! नेमकं काय घढलं?
15
मोठा दावा! एकनाथ शिंदे उपमुख्यमंत्री पदही स्वीकारणार नाहीत; शिंदे गटातून कोण होणार नेता...
16
बांगलादेशात 'इस्कॉन'च्या चिन्मय कृष्ण दास यांना अटक, शेख हसिना यूनुस सरकाविरोधात आक्रमक
17
भारतातील मोबाईल, फोन नंबर +91 ने का सुरु होतात? कोणी दिला हा नंबर...
18
... तर राजकारणातून निवृत्ती घेईन, शहाजीबापू पाटील यांचे मोठे विधान
19
७.८३ टक्के मतं कशी वाढली? नाना पटोलेंच्या आरोपांवर निवडणूक आयोग म्हणतं, "हे सामान्य आहे कारण..."
20
EVM वर पराभवाचे खापर, धनजंय मुंडेंचे काँग्रेसला खुले आव्हान; म्हणाले, “मान्य करा की...”

हृदय बंद पडल्यावरही जिवंत राहू शकेल माणूस !

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: March 07, 2019 11:50 PM

हृदयाची प्रक्रिया थांबणे म्हणजे मृत्यू हे वैद्यकीय क्षेत्राने मान्यच केले आहे. मग पुढे काही करणे शक्य नाही असे वाटत असेल तर थांबा। अशुद्ध रक्ताला शुद्ध करून ऑक्सिजनसह शरीराच्या सर्व अंगांना पोहचविणे हे हृदयाचे काम. नैसर्गिकरीत्या चालणारे हृदयाचे काम जर कृत्रिमरीत्या चालविणे शक्य झाले तर? या तरचे उत्तर भाभा अ‍ॅटोमिक रिसर्च सेंटर(बार्क)ने संशोधनातून पुढे आणले आहे. बार्कच्या टीमने ‘आर्टिफिशियल मॅग्नेटिक हार्ट पंप’चे तंत्र साकार केले असून, अमेरिकेसह जर्मनी व फ्रान्सकडून त्याचे पेटंटही प्राप्त केले आहे.

ठळक मुद्देबार्कच्या संशोधनाला आंतरराष्ट्रीय पेटंट : जतिंदर याखमी यांचे प्रेझेंटेशन

निशांत वानखेडे/लोकमत न्यूज नेटवर्कनागपूर : हृदयाची प्रक्रिया थांबणे म्हणजे मृत्यू हे वैद्यकीय क्षेत्राने मान्यच केले आहे. मग पुढे काही करणे शक्य नाही असे वाटत असेल तर थांबा। अशुद्ध रक्ताला शुद्ध करून ऑक्सिजनसह शरीराच्या सर्व अंगांना पोहचविणे हे हृदयाचे काम. नैसर्गिकरीत्या चालणारे हृदयाचे काम जर कृत्रिमरीत्या चालविणे शक्य झाले तर? या तरचे उत्तर भाभा अ‍ॅटोमिक रिसर्च सेंटर(बार्क)ने संशोधनातून पुढे आणले आहे. बार्कच्या टीमने ‘आर्टिफिशियल मॅग्नेटिक हार्ट पंप’चे तंत्र साकार केले असून, अमेरिकेसह जर्मनी व फ्रान्सकडून त्याचे पेटंटही प्राप्त केले आहे.नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्सतर्फे आयोजित राष्ट्रीय विद्यार्थी परिषदेसाठी उपस्थित असलेले बार्कचे निवृत्त सहसंचालक व डीएईचे माजी चेअरमन डॉ. जतिंदर याखमी यांनी लोकमतशी बोलताना याविषयी माहिती दिली. वास्तविक आर्टिफिशियल हार्ट पंपिंगचे एक उपकरण जर्मनीने विकसित केले आहे. मात्र ते शरीराशी जुळलेले नसते, वॉकरसारखे सोबत चालवत न्यावे लागते व त्याचे वजनही खूप असते. शिवाय त्याची किंमतही ४० लाख रुपये असून, ते पूर्णपणे विद्युतवर अवलंबून आहे, म्हणजे वीज पुरवठा खंडित झाला की ते बिनकामाचे ठरण्याची शक्यता आहे. याबाबत चेन्नईचे कार्डिओसर्जन डॉ. के. आर. बालकृष्णन यांनी एक आव्हान आमच्यासमोर ठेवले होते. त्यावर बार्कचे एस.एम. युसूफ यांनी कार्य सुरू केले. डॉ. याखमी हे त्याचे समन्वयक होते. त्यांच्या मते, हे तंत्र मॅग्नेटिक इफे क्टशी जुळलेले आहे. हृदयातकाही बिघाड झाला किंवा ब्लॉकेजेस आले तर लहान-मोठ्या शस्त्रक्रिया कराव्या लागतात. मात्र अनेकवेळा या शस्त्रक्रियांमुळे इनफेक्शन होण्याचा धोका असतो.बार्कच्या संशोधकांनी मॅग्नेटिक प्रभावाने कृत्रिमपणे हृदय पंपिंगचा फॉर्म्युला विकसित केला. पॉलियुरिथेन या पॉलिमर लिक्वीडमध्ये मॅग्नेटेड नॅनो पार्टिकल्सच्या मिश्रणाने मॅग्नेटिक इफेक्ट तयार केला जातो व त्याद्वारे हार्ट पंप केले जारू शकते. हृदयाच्या झडपांचा वेग कमी-जास्त करण्याचे व ते सतत सुरू राहील, याचे तंत्रही बार्कच्या फॉर्म्युल्यामध्ये मांडण्यात आले आहे. विशेष म्हणजे याचे वजन एक ते दीड किलोच्या वर नाही व ते सहज हृदयाजवळ जोडणे शक्य असल्याची माहिती डॉ. याखमी यांनी दिली. बार्कच्या या तंत्राला आंतरराष्ट्रीय पेटंट म्हणून मान्यता मिळाली आहे. अणुऊर्जेच्या क्षेत्रात काम करणाऱ्या बार्कने हा फॉर्म्युला मांडला असून, आता वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी त्यास मूर्तरूप द्यावे, असे आवाहन त्यांनी केले. हे उपकरण विकसित झाले तर क्रांतिकारी ठरेल, असा विश्वास डॉ. याखमी यांनी व्यक्त केला.स्वप्रभावाने चालेल का एखादी वस्तू ?विश्वातील सर्व सजीव प्राणी स्वत:ची ऊर्जा स्वत: तयार करून हालचाली करीत असतात. मात्र निर्जीव वस्तू बाह्य प्रभावाशिवाय हालचाली करू शकत नाही. विमान असो की रिमोटने चालणारे ड्रोन, म्हणजे अशा प्रत्येक गोष्टींच्या हालचालीसाठी बाहेरून ऊर्जा पुरविणे आवश्यक असते. रोबोटही बाह्य तंत्रज्ञानाच्या प्रभावानेच हालचाल करू शकतो. पण एखादी वस्तू जी स्वत:च स्वत:ची ऊर्जा निर्माण करून स्वप्रभावाने हालचाल करेल, हे शक्य आहे का? म्हणजे स्वत:च रासायनिक ऊर्जा मेकॅनिकलमध्ये आणि मेकॅनिकल ऊर्जा रासायनिकमध्ये परावर्तित करून हालचाल करणे शक्य आहे काय, यावर जगभरातील संशोधकांचे प्रयत्न सुरू असल्याचे डॉ. याखमी यांनी सांगितले.

 

टॅग्स :Heart Attackहृदयविकाराचा झटकाscienceविज्ञान