नागपूर : कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर गेल्या १७ महिन्यांपासून शाळा ऑनलाईन सुरू आहेत. बऱ्याचदा ऑनलाईन वर्ग सुरू असताना चुकीचे प्रकार घडत आहेत. त्यामुळे ऑनलाईन वर्गाचे हसे होते अथवा शरमेने मान खाली घालावी लागते. कारण काही अश्लील मेसेज, व्हिडीओ अचानक सुरू होतात. असले प्रकार ऑनलाईन वर्गात अनेकदा घडले आहेत. सोशल मीडियावर व्हायरल सुद्धा झाले आहेत.
मागील १७ महिन्यांपासून महाराष्ट्रात ऑनलाईन शिक्षण सुरू आहे. ऑनलाईन शिक्षण सुरू असल्यामुळे पालकांना नाईलाजाने विद्यार्थ्यांना नवीन मोबाईल घेऊन द्यावे लागत आहेत. त्यामुळे पालकांचा आर्थिक खर्च वाढला आहे. सोबतच ऑनलाईन शिक्षणामुळे शाळांची, शिक्षकांची व पालकांची देखील डोकेदुखी वाढलेली आहे. कारण ऑनलाईन शिक्षण सुरू असताना इंटरनेट आवश्यक असते आणि कुठल्याही शैक्षणिक लिंकवर गेले असता, नको त्या जाहिरातीच्या लिंक, तसेच नको त्या अश्लील लिंक, चित्र, व्हिडीओ समोर येतात. विद्यार्थी कुतूहलापोटी व उत्सुकतेपोटी लिंकला छेडतात. कधी अनवधानाने, तर कधी मुद्दाम विद्यार्थी व्हिडीओ ग्रुपवर सेंड करतात. त्यामुळे इतर विद्यार्थ्यांना व शिक्षकांनाही त्याचा त्रास होतो. पालकांनाही अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे.
शाळांनी घ्यावयाची काळजी...
एखादा शिक्षक जर ऑनलाईन वर्ग घेत असेल, त्या शिक्षकाला वर्गातील सर्व विद्यार्थ्यांची ओळख असायला हवी. ऑनलाईन वर्गात खोड काढणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या बाबतीत चौकस असण्याची गरज आहे. शिक्षकांनी पाठविलेली लिंक विद्यार्थ्यांनी इतरांना पाठवू नये, याची जाणीव विद्यार्थ्यांना करून देण्याची गरज आहे.
पालकांनी घ्यावयाची काळजी...
पालकांना आता मोबाईलची पूर्ण माहिती असणे आवश्यक आहे. विद्यार्थी काय शिकतात, याकडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. मुले चोरून लपून काही करीत असतील, तर त्यांच्यावर कटाक्ष ठेवणे पालकांचे कर्तव्य आहे. मुलांचे चुकीच्या गोष्टीबाबत समुपदेशन करणे गरजेचे आहे. शक्यतो ऑनलाईन वर्गानंतर मुलांकडे मोबाईल देऊच नये, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
ऑनलाईन शिक्षणाचे जितके फायदे तितकेच तोटे आता निदर्शनास येत आहेत. विद्यार्थी शैक्षणिक, शारीरिक, सांस्कृतिक, मानसिक व सामाजिक मूल्यांशी दुरावत चाललेला आहे. आरोग्यासंदर्भातही अनेक दुष्परिणाम निदर्शनास आलेले आहेत. त्यामुळे शिक्षण विभागाने आता तरी शाळांचे काही तरी नियोजन करणे आवश्यक आहे.
- अनिल महादेवराव शिवणकर, शिक्षक
शाळा ज्या ॲपच्या माध्यमातून ऑनलाईन शिक्षण घेते, त्या ॲप्सचे प्रिमियम व्हर्जन घ्यावे. कारण त्यात जास्त सेक्युरिटी मेझर्स असतात. ते ॲप्स हाताळण्यासाठी, त्यातील बारकावे शिक्षकांना अवगत करून देण्यासाठी त्यांचेही वर्कशॉप घेणे गरजेचे आहे. खरे तर ऑनलाईन वर्गात नको ते मेसेज व्हायरल होत असतील, तर ते शिक्षकच टाळू शकतात.
- तेसज अंजनकर, सायबरतज्ज्ञ