शहरं
Join us  
Trending Stories
1
"प्रत्येक गड-किल्ल्यावर मशीद असायला हवी..."; काँग्रेस खासदाराची राज ठाकरेंवर टीका
2
"तुमचा शत्रू जमिनीच्या मार्गाने येतोय"; राज ठाकरेंनी कुणाला दिला इशारा?
3
महायुतीचा मुख्यमंत्री कोण?, अमित शाहांनी दिले संकेत; एका विधानानं चर्चांना उधाण
4
Maharashtra Election 2024: "माफी मागा, अन्यथा...", डी के शिवकुमार यांचा महायुतीच्या नेत्यांना इशारा
5
बहिणीच्या लग्नात अनन्या पांडेने का घातला आईचा २१ वर्ष जुना ड्रेस? समोर आलं कारण
6
पृथ्वी शॉचा 'संघर्ष' कायम! मुंबईनेही दाखवला बाहेरचा रस्ता; ऑस्ट्रेलियन दिग्गजाने पत्राद्वारे दिला धीर
7
'महायुतीचे सरकार बनवायचे, देवेंद्र भाऊंना विजयी करायचे'; अमित शाहांनी पहिलीच सभा गाजवली, विरोधकांवर तोफ डागली
8
नजरेत क्रूरता, आवाजात निष्ठूरता.., 'संगीत मानापमान'मधील उपेंद्र लिमयेचं मोशन पोस्टर रिलीज
9
बाबो! 'पुष्पा २' साठी अल्लू अर्जुनने घेतले ३०० कोटी, रश्मिका अन् फहाद फाजिलला मिळाले फक्त...
10
"जातीजातीत समाज विखुरला जावा; SC, ST, OBC समाज एकजूट राहू नये हा काँग्रेसचा डाव"; मोदींचा हल्लाबोल
11
G-NCAP मध्येही खळबळ उडाली! मारुतीच्या नवी डिझायरला ५ स्टार सेफ्टी रेटिंग; टाटाला मोठा धक्का
12
...तर कोकणातील ३ जिल्हे अख्खा महाराष्ट्र पोसू शकतात; राज ठाकरेंचं कळकळीचं आवाहन
13
UPI पेमेंटसाठी इंटरनेटची गरज भासरणार नाही, 'या' फीचरद्वारे लगेच होणार पेमेंट; काय आहे लिमिट?
14
अब्जाधीश उद्योगपती चिरतरूण राहण्यासाठी करतो दररोज १८ तासांचा उपवास, डाएटमध्ये काय-काय?
15
ओळीने फ्लॉप सिनेमे देणारा अभिनेता आता ४१ व्या वर्षी पुन्हा आजमावणार बॉलिवूडमध्ये नशीब
16
SBI Q2 Results : दुसऱ्या तिमाहीत २८% नं वाढला SBI चा नफा, अपेक्षेपेक्षा अधिक; शेअरची स्थिती काय?
17
"एक हैं तो सेफ हैं"; पंतप्रधान मोदींची नवी घोषणा; म्हणाले, "आपल्याला एकत्र राहून..."
18
होणाऱ्या नवऱ्यासोबत फोनवर बोलत घराबाहेर पडली अन् जंगलात जाऊन...
19
PM Vidyalaxmi Scheme : काय आहे पीएम विद्यालक्ष्मी योजना? यासाठी कोण अर्ज करू शकतो? जाणून घ्या...

नागपुरातील ऐतिहासिक वारसास्थळांसमोर माहितीफलकच नाहीत

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: December 16, 2020 11:24 AM

Nagpur News नागपूर शहराअंतर्गत अनेक ऐतिहासिक स्थळे आहेत. ही स्थळे प्राचीन, गोंडराजवट, भोसले राजवट आणि इंग्रजी राजवटीतील आहेत.

ठळक मुद्देवेळकाढू धोरणामुळे युवापिढी इतिहासापासून दूर

प्रवीण खापरे

 लोकमत न्यूज नेटवर्क

नागपूर : हेरिटेज म्हणून निवड करण्यात आलेल्या कोणत्याही स्थळाच्या दर्शनी भागात उभारलेल्या साईन बोर्डावरून, भेट देणाऱ्याला जुजबीच का होईना त्या स्थळाचे, वास्तूचे, स्मारकांचे महत्त्व आणि इतिहास कळतो. त्यातून पुढे आवडीनुसार भेट देणाऱ्या व्यक्तीच्या संशोधनवृत्तीत भर पडत असते. मात्र, संशोधनवृत्तीलाच जायबंद करण्याचा प्रताप आपल्या शासकीय विभागांनी करून ठेवलाय की काय, असा प्रश्न पडतो. शहराअंतर्गत येणाऱ्या जवळपास सर्वच वारसास्थळांची अशीच स्थिती आहे. साईन बोर्ड्स उभारण्यात न आल्याने युवावर्गाला ही स्थळे ऐतिहासिक असल्याची कल्पनाच नाही, हे विशेष.

शहराअंतर्गत अनेक ऐतिहासिक स्थळे आहेत. ही स्थळे प्राचीन, गोंडराजवट, भोसले राजवट आणि इंग्रजी राजवटीतील आहेत. त्यात देवालये, तलाव, बाहुलीविहिरी, स्मशानघाट, दरवाजे आदींचा समावेश होतो. मात्र, ही दुर्लक्षित आहेत. शहरात वावरणाऱ्या अनेकांना ही स्थळे माहिती आहेत. मात्र, त्यांच्या ऐतिहासिक महत्त्वांची जाणीव त्यांना नाही. विभागीय आयुक्तालयाच्या नेतृत्वात नेमलेल्या नागपूर हेरिटेज कमिटी या स्थळांच्या संवर्धनासाठी प्रयत्न करत आहे. मात्र, ते संवर्धन अजूनही फळाला आलेले दिसत नाही. काही स्थळांची डागडुजी करण्यापलीकडे या स्थळांबाबत नव्या पिढीमध्ये आकर्षण निर्माण करण्यासाठीचे प्रयत्न नाहीत. या स्थळांवर संबंधित स्थळाची माहिती देणारे फलक (साईन बोर्ड) नसल्याने आणि कोणताच सुरक्षारक्षक नसल्याने अशी अनेक स्थळे बेवारस पडली आहेत. अनेक स्थळांबाबत वादही सुरू आहेत. मात्र, त्यापलीकडे जाऊन या स्थळांचा इतिहास नव्या पिढीपर्यंत पोहोचावा, असे प्रयत्न नसल्याने युवावर्गासाठी ही स्थळे मोनुमेंट स्पॉट म्हणून ओळखली जातात. सेल्फी, फोटोसेशन पलीकडे या स्थळांचे महत्त्व उरलेले दिसत नाही. अशीच स्थिती केंद्र व राज्याच्या अंतर्गत येणाऱ्या अनेक वारसास्थळांची आहे.

केंद्र, राज्य आणि स्थानिक प्रशासनाची वारसास्थळे

पुरातत्त्व विभागाचे केंद्र आणि राज्य असे दोन गट आहेत. राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय पातळीवर ज्या स्थळांची दखल घेतली जावी अशी स्थळे केंद्राच्या पुरातत्त्व विभागाकडे येतात. विदर्भात अशी ९४ स्थळे आहेत. नागपुरात जुने उच्च न्यायालयाची इमारत व मनसर येथील एक स्थळ येते. राज्याच्या पुरातत्त्व विभागाकडे विदर्भात अशी ८३ स्थळे आहेत. त्यातील नागपुरात काटोल, बाजारगाव व नगरधन येथील एका स्थळाचा समावेश होतो. शहराच्या अंतर्गत येणाऱ्या वारसास्थळांकडे विभागीय आयुक्तांच्या अध्यक्षतेत हेरिटेज कमिटी बघते. मात्र, अनेक स्थळांपर्यंत ही कमिटी पोहोचलीच नसल्याचे स्पष्ट होते. वेळाहरी बाहुलीविहीर त्याचेच एक उदाहरण आहे.

राज्यभरात वारसास्थळांवर ऐतिहासिक माहिती देणारे फलक उभारले जात आहेत. मात्र, कोरोनामुळे अनुदान ठप्प पडले आहे. ज्यांचे काम सुरू झाले तेथील कामे अंतिम स्टेजवर पोहोचलेली आहेत. जोवर अनुदान येणार नाही तोवर हे काम शक्य नाही.

- आरती आडे, सहायक संचालक (प्रभारी), राज्य पुरातत्त्व विभाग (नागपूर)

बोलण्यास दिला नकार

केंद्रीय पुरातत्त्व विभागातर्फे सुरू असलेल्या कामाची माहिती विचारली असता संबंधित अधिकाऱ्यांनी बोलण्यास नकार दिला. नागपूर हेरिटेज कमिटीशीही याबाबत संपर्क होऊ शकला नाही.

............

टॅग्स :historyइतिहास