नवी दिल्ली: आदित्य-एल१ची पृथ्वीभोवतीची कक्षा चौथ्यांदा बदलण्यात आली आहे. याला अर्थ बाउंड मॅन्युव्हर (EBN#4) म्हणतात. इस्रोचे सूर्य मिशन सध्या पृथ्वीभोवती २५६ किमी x १२१९७३ किमीच्या लंबवर्तुळाकार कक्षेत फिरत आहे. त्याची कक्षा बदलताना, मॉरिशस, बेंगळुरूचे ITRAC, श्रीहरिकोटाचे SDSC-SHAR आणि पोर्ट ब्लेअरच्या ISRO केंद्रातून निरीक्षण केले गेले.
आता आदित्यचे पुढील कक्षा बदलण्याचे काम १९ सप्टेंबर रोजी रात्री २ वाजता होणार आहे. ज्याला EBN#5 म्हटले जात आहे. पृथ्वीभोवतीचा तो शेवटचा परिभ्रमण असेल. पृथ्वीभोवतीची कक्षा बदलली जात आहे जेणेकरून ती एवढा वेग मिळवू शकेल की ती १५ लाख किमीचा प्रवास पूर्ण करू शकेल. यानंतर ते एल-१ बिंदूकडे म्हणजेच लॉरेन्झ पॉइंटकडे सूर्याकडे जाईल. त्यानंतर ते हॅलो ऑर्बिटमध्ये सुमारे १०९ दिवस प्रवास करेल.
आदित्य-एल १ मधील व्हिजिबल एमिशन लाइन कोरोनाग्राफ (व्हीइएलसी) हे उपकरण दरदिवशी सूर्याची १,४०० छायाचित्रे पाठवणार आहे. त्याद्वारे सूर्यावरील स्थितीचे इस्रो विश्लेषण करणार आहे. व्हीइएलसी या उपकरणाची निर्मिती इस्रो व इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ ॲस्ट्रोफिजिक्सची संलग्न संस्था सेंटर फॉर रिसर्च अँड एज्युकेशन इन सायन्स टेक्नॉलॉजी (क्रेस्ट) यांनी संयुक्तरीत्या केली आहे.
फेब्रुवारीमध्ये सूर्याचा पहिला फोटो दिसेल-
आदित्य-एल१वरून सूर्याचे पहिले चित्र फेब्रुवारी किंवा मार्चमध्ये उपलब्ध होईल. VELCची निर्मिती भारतीय खगोल भौतिकी संस्थेने केली आहे. इस्रोच्या सन मिशनमध्ये स्थापित VELC सूर्याचे एचडी फोटो घेईल. एल-१पर्यंतचा प्रवास पूर्ण केल्यानंतर आदित्यचे सर्व पेलोड्स चालू होतील. म्हणजे त्यात बसवलेली सर्व उपकरणे सक्रिय होतील. तो सूर्याचा अभ्यास सुरू करेल. परंतु वेळोवेळी त्यांचे कल्याण तपासण्यासाठी ते सक्रिय केले जाऊ शकतात.
मिशनचे इतर कोणते फायदे होतील?
सौर वादळ एक-दोन दिवसात पृथ्वीवर पोहोचते. आपले उपकरण सूर्याचे अगदी जवळून निरीक्षण करू शकते. सौर वादळ उठताच त्याची गणना करून ते पृथ्वीवर कधी पोहोचेल, याचा अंदाज बांधता येईल. हवामानाच्या अंदाजाप्रमाणे, आम्ही सौर वादळांचाही अंदाज लावू शकतो. याच्या मदतीने घरातील इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे किंवा उपग्रह बंद करून त्यांना नुकसान होण्यापासून वाचविता येईल.