जम्मू-काश्मीर, निवडणूक वार्तापत्र : प्रशांत शिंदे, लोकमत न्यूज नेटवर्क, अहमदनगर: १८व्या लोकसभा निवडणुकांचे बिगुल वाजले आहे. जम्मू-काश्मीरमधील पाच जागांसाठी पाच टप्प्यात निवडणूक होणार आहे, तर लडाखमध्ये पाचव्या टप्प्यात २० मे रोजी मतदान पार पडणार आहे. जम्मू-काश्मीरमध्ये ३७० कलम हटविल्यानंतर प्रथमच सार्वत्रिक निवडणूक होत आहे.
सन २०१४ नंतर जम्मू-काश्मीरमध्ये विधानसभेच्या निवडणुका झालेल्या नाहीत. त्यामुळे लोकसभा व विधानसभा निवडणुका एकत्रित होतील, अशी आशा होती. पण, ती फोल ठरली. दोन्ही निवडणुका एकाच वेळी न घेण्यामागे मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार यांनी सुरक्षेचे कारण दिले आहे. त्यामुळे विधानसभा निवडणुकीची घोषणा झाली नाही.
जम्मू-काश्मीर (५) आणि लडाख (१) हे दोन्ही केंद्रशासित प्रदेश मिळून लोकसभेच्या ६ जागा आहेत. गतवेळी यातील तीन जागा भाजपने, तर तीन जागा नॅशनल कॉन्फरन्सने जिंकल्या होत्या. येथे भाजप आणि काँग्रेस हे राष्ट्रीय पक्ष, तर मेहबूबा मुफ्ती यांचा पीडीपी व फारूख अब्दुल्ला यांचा नॅशनल कॉन्फरन्स पार्टी हे प्रादेशिक पक्ष आहेत. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नुकताच जम्मू-काश्मीरचा दौरा केला.
प्रचारातील प्रमुख मुद्दा
- जम्मू-काश्मीर राज्याला केंद्रशासित प्रदेशाचा दर्जा आहे. येथे विधानसभाही आहे. लडाख केंद्रशासित प्रदेश करण्यात आला असून, तेथे विधानसभा नाही. केंद्रशासित प्रदेशामुळे नागरिकांना केंद्राच्या हस्तक्षेपाची भीती वाटते.
- लडाखला पूर्ण राज्याचा दर्जा आणि संरक्षण देण्यासाठी प्रसिद्ध पर्यावरणवादी, रॅमन मॅगसेसे पुरस्कार विजेते सोनम वांगचूक यांचे आंदोलन सुरू आहे. त्यामुळे राज्याचा दर्जा हा प्रचारातील प्रमुख मुद्दा असणार आहे.
जागावाटपावरून रस्सीखेच
- जम्मू आणि काश्मीरमध्येदेखील इंडिया आघाडीत जागावाटपावरून मतभेद असल्याचे दिसून येत आहे. मेहबूबा मुफ्तींचा पीडीपी २०१९च्या लोकसभा निवडणुकीत तिसऱ्या क्रमांकावर राहिला होता. त्यामुळे फारूख अब्दुला पीडीपीला जागा देण्यास तयार नाहीत.
- काँग्रेसकडून आघाडी करण्यावर भर असल्याचे दिसून येत आहे. दुसरीकडे लडाख, जम्मू आणि उधमपूर हे हिंदूबहुल मतदारसंघ असल्याने भाजपचा प्रभाव दिसून येतो. त्यामुळे इंडिया आघाडीला एकजुटीशिवाय पर्याय नाही.
जम्मू-काश्मीरमध्ये पाच टप्प्यात मतदान
- पहिला १९ एप्रिल ——————— उधमपूर
- दुसरा २६ एप्रिल —————————- जम्मू
- तिसरा ७ मे ————————— अनंतनाग
- चौथा १३ मे -—————————— श्रीनगर
- पाचवा २० मे — बारामुला आणि लडाख
- एकूण मतदार- ८६.९३लाख
- पुरुष- ४४.३४ लाख
- महिला- ४२.५८ लाख
- नवीन मतदार- ३.४लाख
- एकूण मतदान केंद्रे - ११,६२९