शहरं
Join us  
Trending Stories
1
Maharashtra Election: मवीआच्या 22 उमेदवारांची अनामत रक्कम जप्त, सर्वाधिक काँग्रेसचे; भाजपचा एकही नाही!
2
“सुप्रीम कोर्टाने काय करावे, हे आता एक पक्ष सांगणार का?”; चंद्रचूड यांनी ठाकरे गटाला फटकारले
3
चिन्मय दास यांच्या अटकेवरून बांगलादेशात हाहाकार! पोलिसांनी डागले 'ग्रेनेड', लाठीचार्जही केला; एकाचा मृत्यू
4
'मी नेहमी संविधानाच्या मर्यादेचा आदर केला...', संविधान दिनानिमित्त पंतप्रधान मोदींचे भाष्य
5
“अशा निवडणुका पाकिस्तान, अफगाणिस्तानात होत नसतील, आयोग जिवंत आहे का”; संजय राऊत संतापले
6
मनोज जरांगेंचे ठरले; सरकार स्थापन झाल्यावर तारीख जाहीर करणार, पुन्हा बेमुदत उपोषणाला बसणार
7
जगातील सर्वात वृद्ध व्यक्तीचे वयाच्या 112 व्या वर्षी निधन; काही दिवसांपूर्वीच दीर्घायुष्यासंदर्भात केलं होतं भाष्य
8
पाकिस्तानात तख्तापालट होण्याचे संकेत? इम्रान खान यांच्या समर्थकांसोबत सैन्य; हस्तांदोलन, मिठ्या मारल्या 
9
"दहशतवादी संघटनांना चोख प्रत्युत्तर देणार"; २६/११च्या हल्ल्याच्या वर्षपूर्तीनिमित्त पंतप्रधान मोदींचे आश्वासन
10
झुनझुनवाला यांनी 10 मिनिटांत कमावले ₹105 कोटी; 'या' दोन शेअर्समुळे लागली लॉटरी; पडला पैशांचा पाऊस!
11
"अजित पवारांनी सरेंडर होऊन आमची..."; रामदास कदमांचे मोठं विधान, म्हणाले, "काहीही केलं तरी..."
12
नाना पटोलेंनी दिल्ली गाठली, मल्लिकार्जून खरगे-राहुल गांधींची भेट घेतली; नेमके काय घडले?
13
BLOG: अमित ठाकरे निवडणुकीच्या चक्रव्यूहात शिरले खरे, पण...; 'राजपुत्रा'चं नेमकं काय चुकलं? सहा प्रमुख मुद्दे
14
...म्हणून मुख्यमंत्रिपदाचा उमेदवार जाहीर करण्यास विलंब; भाजपचे 'या' कामाला प्राधान्य
15
आधारवाडीतील इमारतीच्या पंधराव्या मजल्यावर भीषण आग; अग्निशमन दलाचे वाहन बिघडले
16
राहुल गांधींचे नागरिकत्व रद्द होणार का? केंद्र सरकार १९ डिसेंबरला उच्च न्यायालयाला निर्णय कळविणार
17
Numerology: ‘या’ ६ मूलांक होतील मालामाल, धनलाभाचे योग; नोव्हेंबरची सांगता होईल खास!
18
"हिंदूंच्या हक्कांसंदर्भात बोलणारे निर्लज्ज, ...या सरकारला भारतातील अल्पसंख्यकांची चिंता नाही"; काय म्हणाले ओवेसी?
19
तिसऱ्या महायुद्धात अण्वस्त्रांचा वापर, एक तृतीयांश लोकसंख्या मारली जाणार; सिडनीच्या बिशपची भविष्यवाणी 
20
"हे फक्त शब्द नाहीत, इशारा आहे"; चिमुकलीवरील अत्याचाराच्या घटनेनंतर अमित ठाकरे संतापले

स्पेसक्राफ्टमध्ये आग लागल्यास कसे वाचणार गगनयानमधील अंतराळवीर? इस्रोने बनवला जबरदस्त प्लॅन

By ऑनलाइन लोकमत | Published: October 20, 2023 5:28 PM

Gaganyaan : भारताच्या महत्त्वाकांक्षी गगनयान अंतराळ मोहिमेचं २०२५ मध्ये प्रक्षेपण होणार आहे. ही भारताची पहिली मानवयुक्त अंतराळ मोहीम असणार आहे. त्याआधी २१ ऑक्टोबर रोजी टेस्ट फ्लाईटचं प्रक्षेपण करणार आहे.

भारताच्या महत्त्वाकांक्षी गगनयान अंतराळ मोहिमेचं २०२५ मध्ये प्रक्षेपण होणार आहे. ही भारताची पहिली मानवयुक्त अंतराळ मोहीम असणार आहे. त्याआधी २१ ऑक्टोबर रोजी टेस्ट फ्लाईटचं प्रक्षेपण करणार आहे. टेस्ट फ्लाईटदरम्यान कुठल्याही प्रकारचे अडथळे दूर करण्यासाठी इस्रोकडून हरसंभव प्रयत्न करण्यात येणार आहेत. यासाठी वापरण्यात येणाऱ्या प्रत्येक उपकरणाची अनेकदा चाचणी घेण्यात आली आहे. दरम्यान, गगनयान मोहिमेतील अंतराळवीर स्पेसक्राफ्टमधून अंतराळात जात असताना काही दुर्घटना घडून आग लागली तर काय होऊ शकतं, अशा परिस्थितीत अंतराळवीरांना वाचवण्यासाठी काय करता येईल, याचाही विचार करण्यात आला आहे. त्यानुसार तशी सुरक्षा व्यवस्था करण्यात आली आहे. 

अमेरिकेच्या अपोलो मोहिमेशी संबंधित तीन अंतराळवीर अशाच मोहिमेदरम्यान, जळून मृत्युमुखी पडले होते. त्या मोहिमेतील व्यवस्थाही फुलप्रूफ होती. मात्र तांत्रिक त्रुटीमुळे रॉकेट एएस-२०४ च्या कमांड सर्व्हिस मॉड्युलमध्ये आग लागली आणि त्यात ह्या तिघांचा मृत्यू झाला होता. या तिघांची नावं गस ग्रिसम, ए़ड व्हाइट आणि रॉजर शेफ अशी होती. हे तिघेही लाईफ सपोर्ट सिस्टिमने सुसज्ज होते. मोहिमेवर जाण्यासाठी रॉकेटमध्ये स्वारही झाले होते. मात्र एकाएकी कॅप्सुल फुटली आणि केवळ २५.५ सेकंदांमध्ये तापमान १ हजार डिग्रीपर्यंत गेले. या दुर्घटनेमुळे अपोलो मोहिमेला मोठा धक्का बसला होता. त्यानंतर नासाने सुरक्षेसाठी आणखी उपाययोजनांचा अवलंब करण्यास सुरुवात केली.

अपोलो मोहिमेच्या त्या अपयशामधून इस्रोने धडा घेतलेला आहे. तसेच त्यामधून गगनयान मोहिमेमध्ये सुरक्षेवर अधिकाधिक लक्ष दिले आहे. इस्रो क्रू एस्केप सिस्टिमबाबत विचार करत आहे. त्यामाध्यमातून आणिबाणीच्या स्थितीत अंतराळवीरांना सुरक्षित पृथ्वीवर कसं आणता येईल, याची आखणी केली जात आहे. इस्रोच्या टेस्ट फ्लाइटला टीव्ही-डी १ असं नाव देण्यात आलं आहे. त्यामधील टीव्हीचा अर्थ टेस्ट व्हेईकल असा आहे. गगनयान मोहिमेंतर्गत २१ ऑक्टोबर रोजी सकाळी ८ वाजता त्याचं प्रक्षेपण केलं जाईल. त्यामध्ये क्रू मॉड्युल आणि क्रू एस्केप सिस्टिमसुद्धा इन्स्टॉल करण्यात आली आहे. या मोहिमेचं वैशिष्ट्य म्हणजे जर मोहीम कुठल्याही पातळीवर स्थगित करावी लागली तर अंतराळवीरांचं कशा प्रकारे संरक्षण करता येईल, याची चाचपणी करण्यात येणार आहे. टीव्ही-डी१ ला १.२ मॅक स्पीडसोबत सुमारे ११.७ किमी उंचीवर पाठवले जाईल.  

टॅग्स :isroइस्रोIndiaभारतscienceविज्ञान