नवी दिल्ली-
केरळमध्ये मंकीपॉक्सच्या संशयास्पद रुग्ण आढळून आल्यानंतर केंद्रीय आरोग्य सचिवांनी गुरुवारी सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांना पत्र लिहून रोगाचा प्रसार रोखण्यासाठी आवश्यक असलेल्या महत्त्वाच्या सूचना केल्या आहेत. आरोग्य सचिवांनी संशयीत रुग्ण आढळून येत असलेल्या ठिकाणी आरोग्य तपासणी पथकं, रोगनिरीक्षण पथकं, रुग्णालयांमध्ये काम करणाऱ्या डॉक्टरांना सामान्य लक्षणांबद्दल सतर्क राहण्याच्या सूचना केल्या आहेत.
संयुक्त अरब अमिरात (UAE) मधून तीन दिवसांपूर्वी केरळमध्ये आलेल्या एका प्रवाशाला मंकीपॉक्सची लक्षणं दिसू लागल्यानं रुग्णालयात दाखल करण्यात आलं आहे. विषाणूचा प्रसार टाळण्यासाठी केंद्रीय आरोग्य सचिव राजेश भूषण यांनी सर्व राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या सर्व अतिरिक्त मुख्य सचिव/प्रधान सचिव/सचिव (आरोग्य) यांना पत्र लिहिलं आणि काही महत्त्वाच्या कृतींवर लक्ष केंद्रीत करण्यास सांगितलं आहे.
१. पॉईंट्स ऑफ एंट्रीज (PoEs) येथे आरोग्य तपासणी पथकं, रोग निगराणी पथकं, सामान्य लक्षणांबद्दल रुग्णालयांमध्ये काम करणारे डॉक्टर, विभेदक निदान, संशयित/संभाव्य/पुष्टी झालेल्या रुग्णांशी संपर्क आलेल्यांची माहिती यासह सर्व प्रमुख प्रोटोकॉलचं पालन केलं जावं. चाचणी, IPC प्रोटोकॉल, क्लिनिकल व्यवस्थापन इ. काळजी घेणं.
२. रुग्णांची नोंद झालेल्या ठिकाणी आणि समुदायामध्ये सर्व संशयित प्रकरणांची स्क्रीनिंग आणि चाचणी यावर भर देणे.
३. रुग्णांना आयसोलेशनमध्ये ठेवणे (सर्व जखमांचे निराकरण होईपर्यंत आणि स्कॅब पूर्णपणे बंद होईपर्यंत), अल्सरचे संरक्षण, लक्षणात्मक आणि सहाय्यक थेरपी, सतत देखरेख आणि गुंतागुंतांवर वेळेवर उपचार हे मृत्यू टाळण्यासाठी महत्त्वाचे उपाय आहेत.
४. आरोग्यसेवा कर्मचार्‍यांना निर्देशित केलेले गहन जोखीम संप्रेषण, आरोग्य सुविधांमधील ओळखलेल्या साइट्स (जसे की त्वचा, बालरोग OPDs, लसीकरण क्लिनिक, NACO द्वारे ओळखल्या गेलेल्या हस्तक्षेप साइट इ.) तसेच सामान्य लोकांना साध्या प्रतिबंधात्मक धोरणांबद्दल आणि प्रकरणांचा त्वरित अहवाल देण्याची गरज आहे.
५. मंकीपॉक्सच्या संशयित/पुष्टी प्रकरणांचे व्यवस्थापन करण्यासाठी रुग्णलयांनी सुसज्ज असणे गरजेचे आहे. पुरेसा मानव संसाधन आणि लॉजिस्टिक सहाय्य सुनिश्चित केले जावे. कोविड-19 साथीच्या रोगाने सतत आव्हाने उभी केली असल्याने, सार्वजनिक आरोग्याच्या इतर धोक्यांसाठी आपण जागरूक आणि सतर्क राहणे आणि त्यांचा सामना करण्यासाठी स्वतःला सक्रियपणे तयार करणे अत्यावश्यक आहे.
मंकीपॉक्स व्हायरस म्हणजे काय?मंकीपॉक्स संक्रमित व्यक्ती किंवा प्राणी यांच्या जवळच्या संपर्कातून किंवा विषाणूने दूषित सामग्रीद्वारे मानवांमध्ये प्रसारित केला जातो. हा सहसा दोन ते चार आठवड्यांपर्यंत लक्षणांसह दिसून येतो. जखम, शरीरातील द्रवपदार्थ, श्वासोच्छवासाचे थेंब आणि बिछान्यासारख्या दूषित पदार्थांच्या जवळच्या संपर्कातून विषाणू एका व्यक्तीकडून दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये पसरतो.
मंकीपॉक्सचे क्लिनिकल प्रेझेंटेशन स्मॉलपॉक्स सारखे आहे, संबंधित ऑर्थोपॉक्स विषाणू संसर्ग ज्याला 1980 मध्ये जगभरात निर्मूलन घोषित केले गेले होते. हे सामान्यत: ताप, पुरळ आणि सुजलेल्या लिम्फ नोड्ससह वैद्यकीयदृष्ट्या प्रस्तुत करते आणि त्यामुळे अनेक वैद्यकीय गुंतागुंत होऊ शकतात.