ज्येष्ठ नागरिकांसाठी १ ऑक्टोबरपासून सुरू झाली महत्वाची सुविधा, बँकेचं काम घरबसल्या होणार!

१ ऑक्टोबरपासून ज्येष्ठ नागरिकांसाठी विशेष सुविधा सुरू झाली आहे. ही सुविधा वार्षिक जीवन प्रमाणपत्राशी संबंधित आहे. प्रत्येक सेवानिवृत्त व्यक्तीला वर्षातून एकदा म्हणजे नोव्हेंबरमध्ये वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र सादर करावे लागते. या प्रमाणपत्राच्या आधारे पुढील एक वर्षासाठी पेन्शन दिली जाते. मात्र या कामात अनेक चुका आहेत.

ज्या सेवानिवृत्त व्यक्तीला चालता येत नाही त्यांनाही बँकेत किंवा पेन्शन एजन्सीमध्ये जाऊन हजेरी लावावी लागते. या कामासाठी त्यांच्यासोबत घरातील एका सदस्याला जावं लागतं. पण त्या व्यक्तीलाही त्याचं काम बाजूला ठेवून यात वेळ द्यावा लागतो. मात्र सरकारने हे काम सोपं केलं आहे. आता हे काम ऑनलाइन होत असल्यानं ज्येष्ठांना बँकेत जाण्याची गरज भासणार नाही. ही खास सुविधा १ ऑक्टोबरपासून सुरू करण्यात आली आहे.

नवीन सुविधेअंतर्गत पेन्शनधारक आता वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र किंवा जीवन प्रमाणपत्र ऑनलाइन सादर करू शकतील. यापूर्वी या कामासाठी बँकेतील पोस्ट ऑफिसमध्ये जावं लागत होतं. आता ऑनलाइन पेन्शनचं काम कुठेही न जाता घरबसल्या होणार आहे. नव्या सुविधेचा लाभ कोणाला आणि कसा मिळणार याबाबत निवृत्ती वेतन विभागानं निवेदन जारी केलं आहे. 30 सप्टेंबर रोजी पेन्शनधारक विभागाने जारी केलेल्या निवेदनात असे म्हटले आहे की 80 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयापर्यंतचे निवृत्तीवेतनधारक १ ऑक्टोबरपासून वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र ऑनलाइन सादर करू शकतील. यापूर्वी हे काम १ नोव्हेंबरनंतर करण्यात आलं होतं.

वार्षिक जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी निवृत्तीवेतनधारक डोअरस्टेप बँकिंगची सुविधा घेऊ शकतात ज्यामध्ये १२ सरकारी बँका ही सेवा देत आहेत. यामध्ये बँक कर्मचारी घरी येऊन जीवन प्रमाणपत्र सादर करतील. त्याचप्रमाणे, टपाल विभाग घरोघरी बँकिंग सुविधा देखील प्रदान करत आहे ज्याच्या मदतीने डिजिटल जीवन प्रमाणपत्र सादर केले जाऊ शकते. तुम्ही खाली नमूद केलेल्या सहा मार्गांनी लाइफ सर्टिफिकेट मॅन्युअली किंवा डिजिटल पद्धतीने सबमिट करू शकता.

१-पेन्शन प्राधिकरण (पेन्शन अथॉरिटी)

ज्या प्राधिकरणाकडून पेन्शन जारी केली जाते त्या प्राधिकरणाला भेट देऊन भौतिक जीवन प्रमाणपत्र सादर केले जाऊ शकते.

२. जीवन प्रमाणपत्र प्रमाणित करणे (अटेस्टेट लाइफ सर्टिफिकेट)

निवृत्तीवेतनधारकानं कोणत्याही नियुक्त प्राधिकरणाच्या स्वाक्षरीनं त्याचं जीवन प्रमाणपत्र सादर केल्यास त्याला स्वतः हजर राहण्याची आवश्यकता नाही. प्रमाणपत्रावर कोणत्या अधिकाऱ्याची स्वाक्षरी वैध असेल याची माहिती सीपीएओ पुस्तिकेत देण्यात आली आहे.

३. जीवन प्रमाण पोर्टल

निवृत्तीवेतनधारक जीवन प्रमाण पोर्टलद्वारे ऑनलाइन जीवन प्रमाण सादर करू शकतात. या प्रक्रियेत बायोमेट्रिक्स यंत्रावरून पेन्शनधारकाचा तपशील घेतला जातो. अशा उपकरणावर अंगठा चिकटवल्यानंतर जीवन प्रमाणपत्र सादर केले जाऊ शकते. www.uidai.gov.in या संकेतस्थळावरून या उपकरणाची माहिती मिळू शकते.

इंडिया पोस्ट पेमेंट बँक

राज्य कार्यालयाच्या पोस्टमनमार्फतही जीवन प्रमाणपत्र सादर करता येते. IPPB ने यासाठी 1,36,000 अॅक्सेस पॉइंट तयार केले आहेत जे पोस्ट ऑफिसमध्ये उपस्थित आहेत. घरोघरी सोयीसाठी १,८९,००० पोस्टमन आणि डाक सेवक आपली सेवा देत आहेत. पोस्टमन आणि डाक सेवक स्मार्टफोन आणि उपकरणे घेऊन जातात ज्यावरून जीवन प्रमाणपत्र डिजिटल पद्धतीने सबमिट केले जाते.

डोअरस्टेप बँकिंग

देशातील 100 प्रमुख शहरांमधील 12 सरकारी बँका जीवन प्रमाणपत्र सादर करण्यासाठी डोअरस्टेप बँकिंग सुविधा उपलब्ध करून देत आहेत. यामध्ये डीएसबी एजंट पेन्शनधारकाच्या घरी जाऊन जीवन प्रमाणपत्र सादर करतात. मोबाइल अॅप, वेबसाइट आणि टोल फ्री नंबरद्वारे डोअरस्टेप बँकिंगसाठी बुकिंग करता येते.

फेस ऑथेंटिकेशन

आधारच्या मदतीने पेन्शनधारक चेहरा प्रमाणीकरण तंत्रज्ञानाद्वारे (फेस ऑथेंटिकेशन) डिजिटल जीवन प्रमाणपत्रे सादर करू शकतात. या तंत्रज्ञानाच्या मदतीनं पेन्शनधारक कोणत्याही अँड्रॉइड स्मार्टफोनवरून डिजिटल जीवन प्रमाणपत्र सादर करू शकतो. त्यासाठी जीवन मोबाईल अॅप्लिकेशनची मदत घेतली जाते आणि त्यावर जीवनाचा फोटो काढला जातो. काही प्रक्रियांमध्ये, DLC म्हणजेच डिजिटल लाइफ सर्टिफिकेट तयार केले जाते.