अफगानिस्तानात तालिबान आल्यामुळे भारत-अफगाणिस्तानमधील द्वीपक्षीय व्यापारावर होणार मोठा परिणाम

Trade in Afghanistan: अफगाणिस्तानातील सध्याच्या परिस्थितीमुळे भारतातील व्यापारावर मोठा परिणाम पडत आहे.

नवी दिल्ली. अफगाणिस्तानमधील ताज्या राजकीय परिस्थितीचा भारताच्या व्यापारावर परिणाम होणार आहे. अफगाणिस्तानातून आयात केलेल्या सुका मेवा आणि ताज्या फळांच्या किमती वाढू लागल्या आहेत. काही दिवसातच सुका मेव्याच्या किमतीत 10 ते 12 टक्क्यांनी वाढ झालीये.

तालिबानी राजवटीनंतर अफगाणिस्तान आणि भारत यांच्यातील द्विपक्षीय व्यापारावर परिणाम होईल अशी भीती भारतीय निर्यातदारांनी व्यक्त केली आहे. विशेषत: अफगाणिस्तानातून येणाऱ्या सुका मेवा आणि ताज्या फळांच्या कमतरतेमुळे भारतीय बाजारावर परिणाम होईल.

फेडरेशन ऑफ इंडियन एक्सपोर्ट ऑर्गनायझेशन (FIEO) ने अफगाणिस्तानच्या ताज्या परिस्थितीवर चिंता व्यक्त केली आहे. अफगाणिस्तानमधील परिस्थितीमुळे देशांतर्गत निर्यातदारांना खूप त्रास सहन करावा लागू शकतो, असे त्यांचे मत आहे.

देशातील 8 कोटी व्यापाऱ्यांची मुख्य संघटना असलेल्या कॉन्फेडरेशन ऑफ ऑल इंडिया ट्रेडर्सचे राष्ट्रीय महासचिव प्रवीण खंडेलवाल, म्हणाले, 'भारताला वाळलेले मनुका, अक्रोड, बदाम, अंजीर, पाइन नट, पिस्ता, सुक्या जर्दाळू आणि जर्दाळू, चेरी, टरबूज आणि औषधी वनस्पती अफगाणिस्तानातून आणवी लागतात.

तर, अफगाणिस्तानला भारताकडून चहा, कॉफी, मिरपूड, कापूस, खेळणी, पादत्राणे आणि इतर विविध उपभोग्य वस्तू पाठवल्या जातात. आता अनिश्चिततेचे ढग अफगाणिस्तानात घिरट्या घालत आहेत. त्यामुळे पुढील काही दिवसांत अफगाणिस्तानातून आयात केलेली सुकामेवा आणि ताजी फळांच्या किमती वाढू शकतात.

कॅटच्या म्हणण्यानुसार, अफगाणिस्तानमधील राजकीय परिस्थितीच्या अनिश्चिततेमुळे बाजारातील किंमती वाढू शकतात. भारत आणि अफगाणिस्तान यांच्यातील द्विपक्षीय व्यापार 2020-21 मध्ये 1.4 अब्ज डॉलर्स आणि 2019-20 मध्ये 1.52 अब्ज डॉलर्स होता. 2020-21 मध्ये भारतातील निर्यात 826 दशलक्ष डॉलर्स आणि आयात 510 दशलक्ष डॉलर्स होती.

कॅटने देशांतर्गत निर्यातदारांना सावध राहण्याचा आणि घडामोडींवर बारीक लक्ष ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. सध्या, आयात-निर्यात शिपमेंट अडकले आहेत, ज्यामुळे व्यापाऱ्यांचे मोठे नुकसान होऊ शकते. मोठ्या प्रमाणावर देयके अवरोधित होण्याची शक्यता आहे ज्यामुळे व्यापारी असुरक्षित स्थितीत येतील. सरकारने याची दखल घ्यावी आणि आर्थिक संकट आल्यास व्यापाऱ्यांना मदत करावी.

अफगाणिस्तानमधून वस्तू आयात आणि निर्यात करण्यासाठी हवाई मार्ग हे मुख्य माध्यम आहे. पण, सध्याच्या परिस्थितीत हे माध्यम बंद आहे. बहुधा, अफगाणिस्तानला निर्यात करण्यासाठी खाजगी व्यापाऱ्यांना आता इतर देशासोबत व्यवहार करावा लागेल. पण, परिस्थिती पुढे कशी बदलते यावर हे सर्व अवलंबून आहे. आता वेळेवर पैसे देण्याची समस्या असल्यामुळे सध्या भारतातून निर्यात पूर्णपणे बंद केली जाऊ शकते.