Valentine day 2022: भारतात या ठिकाणी लग्नाआधी रात्री एकत्र राहतात तरुण तरुणी, कारण वाचून बसेल धक्का

भारतात आदिवासी समाजात अनेक विविध परंपरा आहेत. अनेक विचित्र परंपरांसोबत काही अशाही परंपरा आहेत ज्या आपल्याला अवाक् करतात. छत्तीसगड मधील आदिवासी समजात एक अशी परंपरा आहे जे भारतीय समाजामध्ये रुढीबाह्य आहे. जाणून घेऊया या परंपरेबद्दल अधिक

व्हॅलेंटाइन डेच्या निमित्तानेही प्रेमाला विरोध केला जातो. मात्र, वेगवेगळ्या भारतीय समाजात आणि प्रदेशांमध्ये बॅचलर मुला-मुलींनी एकत्र येण्याच्या आणि वेळ घालवण्याच्या अनेक परंपरा आहेत.

यामध्ये घोंटुल अशीच एक प्रसिद्ध परंपरा आहे. छत्तीसगडच्या आदिवासी भागात माडिया जातीत हा सण साजरा केला जातो.

याद्वारे मुले-मुली एकत्र राहतात आणि मग त्यांना त्यांचा आवडता जीवनसाथी निवडण्याचे स्वातंत्र्य मिळते.

छत्तीसगडच्या आदिवासी समाजात घोंटुलला मान्यता मिळाली आहे. मात्र, अलीकडच्या काळात ही परंपराही वादाच्या भोवऱ्यात सापडली आहे.

परंपरा बस्तर जिल्ह्यात साजरी केली जाते. तर देशाच्या ईशान्येकडील राज्ये, महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि दक्षिण भारतामध्ये अशाच काही परंपरा आहेत.

गावातील मुले किंवा तरुण एकत्र राहतात. असे म्हणता येईल की घोंटुल हा बॅचलरच्या वसतिगृहाचा एक प्रकार आहे. जिथे सर्व आदिवासी मुलं-मुली रात्री राहतात. गावातील सर्व तरुण-तरुणी सायंकाळी गावातील घोंटुल घरामध्ये जातात.

वेगवेगळ्या प्रदेशातील घोंटुल परंपरांमध्ये फरक आहे. काही तरुण मुले-मुली फक्त घोंटुलमध्येच झोपतात, तर काहींमध्ये दिवसभर तिथेच राहून रात्री आपापल्या घरी झोपतात. काही तरुण मुले-मुली एकत्र आयुष्याचा जोडीदार निवडतात.

घोंटुलबद्दल बोलताना, त्याच्याशी आणखी दोन गोष्टी निगडित आहेत, ज्याला चेलिक आणि मोतियारी म्हणतात. गावाच्या काठावर घोंटूलसाठी मातीची झोपडी बांधलेली असते. या झोपडीला घोंटुल म्हणतात. घोंटुलला सुंदर बनवण्यासाठी त्याच्या भिंती रंगवून त्यावर रंगरंगोटी केली आहे.

कधी कधी घोंटुलमध्ये भिंतींऐवजी मोकळा मंडप असतो. आदिवासी युवक-युवती येथे गट तयार करून एकत्र येतात. इथे नाच, गाणं, संभाषण, हशा, सगळं काही घडतं.

घोंटुलमध्ये मुलांना चेलिक आणि मुलींना मोतियारी म्हणतात. मुलींच्या डोक्याला 'बेलोसा' आणि मुलांच्या डोक्याला 'सरदार' म्हणतात. घोंटुलमध्ये प्रौढांची भूमिका केवळ सल्लागाराची आहे.

बस्तरमध्ये बाहेरच्या जगाचं पाऊल पडल्याने घोंटुल संपण्याच्या मार्गावर आहे. याचं स्वरुप बदलू लागलं आहे. बस्तरच्या अंतर्गत भागात आजही घोंटुल सुरू असले तरी यात आता बदल होत आहे. आता इथे येणाऱ्यांची संख्या रोडावली आहे. घोंटुल हे आदिवासी गावांचे सामाजिक आणि सांस्कृतिक केंद्र आहे.

घोटूलमध्ये मुले आणि मुली एकमेकांसोबत वेळ घालवतात, त्यांना एकमेकांना समजून घेण्याची संधी देतात. ते येथे लग्नाचे नातेही सुरू करतात. बाहेरच्या लोकांनी येथे येऊन फोटो काढणे, व्हिडिओ फिल्म बनवणे यामुळे ही परंपरा बंद होण्याच्या मार्गावर आहे.