शास्त्रज्ञांना अद्याप सापडले नाही जगन्नाथ पुरी मंदिराच्या रहस्यांचे उत्तर, कल्पनेच्या बाहेर आहेत गोष्टी

भारतातील मंदिरांना कित्येक वर्षाच्या अखंड परंपरा आहेत. प्रत्येक मंदिराच्या उभारणीमागे इतिहास व कथा दडलेल्या आहेत. असंच एक रहस्यमय मंदिर म्हणजे ओडीशातील जगन्नाथ पुरी. या मंदिरातील काही रहस्ये अजुनही शास्त्रज्ञांसाठीही अनुत्तरीतच आहेत. जाणून घेऊया या मंदिरातील रहस्ये...

ओडिशाच्या पुरी शहरात असलेले जगन्नाथ मंदिर हे हिंदू धर्मातील मुख्य चार धामांपैकी एक आहे. चार धामच्या प्रवासादरम्यान शेवटचे दर्शन येथे घेतले जाते. वैष्णव परंपरेशी संबंधित असलेल्या या पवित्र श्रद्धेला पृथ्वीचे वैकुंठ म्हणतात. भगवान जगन्नाथाचे ह्या मंदिराने अनेक रहस्ये दडवून ठेवली आहेत.

पुरीचे जगन्नाथ मंदिर हे वैष्णव परंपरेचे मुख्य देवस्थान आहे. येथे दररोज हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. या ठिकाणी कृष्णा सोबतच त्यांचा मोठा भाऊ बलभद्र आणि बहीण सुभद्रा देखील पूजा करतात. मंदिराच्या गर्भगृहात भगवान जगन्नाथ, भाऊ बलभद्र आणि बहीण सुभद्रा यांच्या मूर्ती लाकडापासून बनवलेल्या आहेत, ज्या दर 12 वर्षांनी बदलल्या जातात.

असे मानले जाते विश्वकर्माने राजा इंद्रद्युम्नच्या काळात हे मंदिर बांधले होते. विश्वकर्माने . देवाची मूर्ती बनवण्यासाठी त्यांनी राजा इंद्रद्युम्न यांच्यासमोर एक अट ठेवली होती की ती बंद खोलीत बनवावी आणि त्या खोलीत कोणीही प्रवेश करणार नाही. त्यात कोणी शिरले तर ते मूर्ती घडवणे बंद करतील.

असे म्हणतात की एके दिवशी राजा इंद्रद्युम्नला त्या खोलीतून आवाज आला तेव्हा त्याने त्या खोलीचे दार उघडले. राजाने असे करताच भगवान विश्वकर्मा अपूर्ण मूर्ती तिथेच टाकून निघून गेले. तेव्हापासून आजतागायत भगवान जगन्नाथ, बलभद्र आणि सुभद्रा यांच्या मूर्ती अपूर्ण आहेत.

भगवान जगन्नाथजींचे हे भव्य मंदिर पुरीच्या समुद्राच्या बाजूला आहे. मंदिरात प्रवेश करण्यासाठी सिंहद्वार आहे. असे मानले जाते की जोपर्यंत तुम्ही तुमची पावले गाभाऱ्यात ठेवत नाही तोपर्यंत तुम्हाला बाहेरून समुद्राचा आवाज ऐकू येतो, पण तुम्ही तुमची पावले टाकून गर्भगृहात प्रवेश करताच समुद्राचा आवाज बंद होतो.

भगवान जगन्नाथाच्या मंदिराशी संबंधित अशा अनेक गोष्टी आहेत, ज्यांचे उत्तर आजपर्यंत विज्ञानालाही सापडलेले नाही. मंदिरावर फडकणार्‍या ध्वजाप्रमाणे, जो आजही नेहमी वार्‍यावर फडकताना दिसतो. जगन्नाथ मंदिराच्या ध्वजाशी संबंधित विशेष गोष्ट म्हणजे दररोज एक पुजारी चढून तो बदलतो. वर्षानुवर्षे चालत आलेली परंपरा आजही थांबलेली नाही.

पुरीतील भगवान जगन्नाथाचे भव्य मंदिर कलिंग शैलीत बांधलेले आहे. या अतिशय सुंदर मंदिराची खास गोष्ट म्हणजे या मंदिरावर दिवसा कधीही सावली पडत नाही. काही लोक याला भगवान जगन्नाथाचा चमत्कार मानतात तर काही लोक याला सर्वोत्तम बांधकाम शैली मानतात. 6

पुरीच्या या पवित्र मंदिराशी संबंधित सर्वात आश्चर्यकारक गोष्ट म्हणजे त्यावरून ना विमान उडत आहे ना पक्षी. देशामध्ये असलेल्या मंदिरांमध्ये हे कुठेच दिसत नाही.

मंदिराच्या शिखरावर असलेल्या चाकाला सुदर्शन चक्र म्हणतात. या पवित्र वर्तुळाकडे कोणत्याही कोपऱ्यातून पाहिल्यास ते आपल्याच बाजूने फिरत असल्याचे दिसते.

भगवान जगन्नाथजींची मूर्ती आणि त्यांच्या मंदिरावर फडकणारा ध्वज यासोबतच प्रसादासाठी तयार केलेले स्वयंपाकघर ही आश्चर्यकारक आहे. या पवित्र स्वयंपाकघरात भगवान जगन्नाथजींचा सर्व प्रसाद मातीच्या भांड्यांमध्ये तयार केला जातो, ज्यासाठी सात भांडी एकमेकांच्या वर ठेवली जातात. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे प्रसादाचे सर्वात वरचे भांडे आधी शिजते आणि खालचे भांडे सर्वात शेवटी शिजवले जाते.