जबरदस्त! शत्रूची क्षेपणास्त्रे आणि रॉकेट आकाशातच बाद करणार, भारत इस्रायलसारखेच स्वतःचा IrON Dome बनवणार

गेल्या काही दिवसांपासून इस्त्रायल आणि हमास यांच्यात युद्ध सुरू आहे. इस्त्रायलने हमासने सोडलेल्या रॉकेटपासून स्वत:चे संरक्षण करण्यासाठी आयर्न डोम बांधला आहे. आकाशातून येणाऱ्या रॉकेटला हवेतच नष्ट करणारी ही क्षेपणास्त्र प्रणाली आहे.

भारत स्वत:चा आयर्न डोमही बांधत आहे. भारत ४०० किमी पल्ल्याच्या स्वदेशी लाँग रेंज सरफेस टू एअर मिसाइल बनवत आहे.

ही क्षेपणास्त्र यंत्रणा भूपृष्ठावरून हवेत मारा करण्यास सक्षम असेल. ते तीन थरांचे असेल. म्हणजे त्याचे तीन टप्पे आहेत. हे ४०० किलोमीटरच्या परिघात शत्रूची विमाने, लढाऊ विमाने, रॉकेट, हेलिकॉप्टर किंवा क्षेपणास्त्रे खाली पाडण्यास सक्षम असेल.

संरक्षण मंत्रालयाला तीन थरांच्या लांब पल्ल्याच्या पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणारे क्षेपणास्त्र बनवण्याचा प्रस्ताव प्राप्त झाला आहे. त्याची मंजुरीही लवकरच मिळेल. २० हजार कोटी रुपयांच्या या प्रकल्पाच्या यशानंतर भारत त्या देशांमध्ये सामील होईल ज्यांची स्वतःची हवाई संरक्षण यंत्रणा आहे.

भारत जे क्षेपणास्त्र बनवत आहे त्याला तीन थर आहेत. म्हणजेच ते वेगवेगळ्या रेंजवर हल्ला करण्यास सक्षम असेल. कमाल श्रेणी ३५० ते ४०० किमी असेल.

याआधी भारताने इस्रायलसोबत मध्यम पल्ल्याच्या एसएएम क्षेपणास्त्राची निर्मिती केली आहे. ज्याची रेंज ७० किमी आहे. याचा अर्थ असा की शत्रूचे लढाऊ विमान हवेत इतके दूर असल्यास ते पाडण्याची क्षमता भारताकडे आधीच आहे.

भारतीय हवाई संरक्षण यंत्रणा हुबेहुब रशियाच्या S-400 हवाई संरक्षण प्रणाली किंवा इस्रायलच्या आयर्न डोमसारखी असेल, असे सांगितले जात आहे.

भारताकडे S-400 प्रणालीचे तीन स्क्वाड्रन आहेत. जे चीन आणि पाकिस्तान सीमेवर तैनात करण्यात आले आहेत. आणखी दोन स्क्वॉड्रन्स भारतात येणार आहेत पण त्यांची तारीख अजून ठरलेली नाही.

भारतातील DRDO ने जमिनीवर मारा करणारी आणि युद्धनौकेवर मारा करणारी हवाई संरक्षण क्षेपणास्त्रे विकसित केली आहेत. यामध्ये बरीच प्रगती झाली आहे. भारताच्या तिन्ही सैन्यांकडे सध्या मध्यम पल्ल्याच्या पृष्ठभागावरून हवेत मारा करणारी क्षेपणास्त्रे आहेत.

चीनकडे रशियाच्या S-400 सारखीच स्वतःची हवाई संरक्षण प्रणाली आहे, पण ती रशियाच्या S-400 हवाई संरक्षण प्रणालीपेक्षा कमी सक्षम आहे. इंडियन एअर डिफेन्स सिस्टम (LRSAM) प्रकल्पाचे नेतृत्व भारतीय हवाई दल करत आहे. जे स्वदेशी संरक्षण उपकरणे आणि यंत्रणांच्या विकासात सतत गुंतलेले आहे.