शहरं
Join us  
Trending Stories
1
लाचप्रकरणी अदानींवर अमेरिकेत अटक वॉरंट, उद्धव ठाकरेंची टीका; म्हणाले, “चार दिवस आधीच...”
2
“४१ वर्षे काम, पण...” निकालापूर्वी भाजपाला मोठा धक्का; बड्या नेत्याने घेतला राजकीय संन्यास
3
महायुती की मविआ? कोणाला पाठिंबा देणार? हितेंद्र ठाकूरांचा निर्णय झाला; दिले सूचक संकेत
4
“आम्ही छोटे पक्ष किंगमेकर ठरु, पाठिंबा हवा असेल तर...”; महादेव जानकरांनी ठेवल्या अटी
5
“उद्या दुपारी १२ वाजता महायुती हद्दपार झालेली दिसेल, मी सत्तेतील आमदार असेन”: विजय वडेट्टीवार
6
"५० पैकी एकजरी पडला तर राजकारण सोडेन"; सुषमा अंधारेंनी करून दिली एकनाथ शिंदेना आठवण
7
सत्तास्थापनेसाठी आम्हाला 'त्यांची' गरज नाही, पण..; रावसाहेब दानवेंचा मोठा दावा
8
IPL Auction 2025: MIला ८, CSKला ७... कोणत्या टीमला किती परदेशी खेळाडू विकत घेता येणार?
9
“युगेंद्र पवार आमदार होणार, महाविकास आघाडीला १६० जागा मिळणार”; जितेंद्र आव्हाडांचा दावा
10
  राणेंचा दबदबा की ठाकरे गट बाजी मारणार? असा आहे सिंधुदुर्गाचा कल
11
“विधानसभेच्या निकालानंतर शरद पवार महायुतीसोबत येऊ शकतात”; नारायण राणेंचे सूचक विधान
12
राहुल गांधी, खर्गेंना विनोद तावडेंची कायदेशीर नोटीस; पैसे वाटप प्रकरण तापणार
13
नेत्रदिपक भरारी! शेतकऱ्याच्या लेकीने रचला इतिहास; अवघ्या १९ व्या वर्षी झाली पायलट
14
ईव्हीएम, कर्मचाऱ्यांसाठी वापरलेल्या एसटी बसमध्ये सापडली 500 रुपयांची बंडले; कोणाची? 
15
जास्त जागा त्याचा मुख्यमंत्री? मविआचा फॉर्म्युला काय ठरला? काँग्रेस नेत्यांनी सगळेच सांगितले
16
Maharashtra Vidhan Sabha Election Result 2024 Live: धडधड वाढते ठोक्यात! 'महानिकाला'ला उरले काही तास; राजकीय नेत्यांची आकडेमोड, प्रशासनाचा 'ॲक्शन मोड'
17
AUS vs IND Day 1: बुमराहचा 'चौकार'! २ सत्र गाजवणारा ऑस्ट्रेलियन संघ दिवसाअखेर बॅकफूटवर
18
घडामोडींना वेग! मनसे नेते बाळा नांदगावकरांनी घेतली देवेंद्र फडणवीसांची भेट; बैठकीत काय घडले?
19
समंथा रुथ प्रभू बनली सर्वात लोकप्रिय भारतीय सेलिब्रिटी; करिना, दीपिकालाही टाकलं मागे
20
५१ चौकार, २९७ धावांचा पाऊस... वीरेंद्र सेहवागचा मुलगा आर्यवीरचा धुमधडाका, पण Ferrari थोडक्यात हुकली

वेंगुर्ला द्वीपसमूहात स्विफ्टलेफ्टची मोठी विण वसाहत; सॅकॉनचे शास्त्रज्ञ सादर करणार संवर्धन आराखडा

By ऑनलाइन लोकमत | Published: January 21, 2024 6:46 PM

जगभरात इंडीयन स्विफ्टलेट पक्षाच्या १३ विण वसाहती आहेत.

संदीप बोडवे

मालवण: वेंगुर्ला द्वीप समूहातील बर्न्ड आयलँड बेटावरील गुहेत असलेल्या भारतीय पाकोळी (इंडीयन स्विफ्टलेट) या पक्षाच्या जगातील सर्वात मोठ्या विण वसाहतीचे संवर्धन करण्यासाठी सॅकॉनचे शास्त्रज्ञ पुढे सरसावले आहेत. त्यांनी याबाबतचा संवर्धन आराखडा तयार करण्याचे काम हाती घेतले असून लवकरच हा आरखडा भारत सरकारला सादर करण्यात येणार आहे. सॅकॉनचे वरिष्ठ शास्त्रज्ञ डॉ. गोल्डिन क्वार्ड्रोज, डॉ. शिरीष मंचि यांच्या मार्गदर्शनाखाली वरिष्ठ संशोधक धनुषा कावलकर या एका प्रकल्पाअंतर्गत २०२० पासून महाराष्ट्रातील भारतीय पाकोळी पक्षांच्या वसाहतींचे संशोधन करत आहेत. 

जगातील सर्वात मोठी वसाहत...जगभरात इंडीयन स्विफ्टलेट पक्षाच्या १३ विण वसाहती आहेत. त्या पैकी भारतात तामिळनाडू, केरला व महाराष्ट्रात या पक्षांच्या ६ वसाहती असून वेंगुर्ले दीप समूहातील बर्न्ड आयलँड या बेटावर भारतीय पाकोळी ची जगातील सर्वात मोठी विण वसाहत असल्याचा दावा संशोधकांनी केला आहे. भारता व्यतिरिक्त श्रीलंकेत या प्रजातीची वसाहत आढळते.

गुहेत पाच ते सहा हजार पक्षांचे वास्तव्य... बर्न्ड आयलँड बेटावरील गुहेत पाच ते सहा हजार पक्षी वास्तव्य करून आहेत. या गुहेची लांबी ६१ मिटर व उंची १८ मिटर असून भारतीय पाकोळीच्या वसाहतीने ही गुहा भरली आहे. तिची अधिकचे पक्षी वास्तव्य सामावण्याची क्षमता संपली आहे. या मुळे येथीलच ओल्ड लाईट हाऊस या बेटावर भारतीय पाकोळी पक्षाने आपली दुसरी वसाहत तयार केली आहे. 

वैशिष्ट्य पूर्ण पक्षी...भारतीय पाकोळी एक पत्नी व्रत असतात. त्यांचे पाय कमजोर असल्याने त्यांना एपोडेडी म्हणतात. ते कधीही जमिनीवर उतरत नाहीत. त्यांचे पंजे मजबूत असल्याने ते लटकू शकतात. हवेतल्या हवेत तरंगत असल्याने त्यांना एरोडायनामिक पक्षी म्हणून ओळखतात. अमेरिकेतील ऑईल बर्ड या एकमेव पक्षाप्रमाणे अंधारात प्रवास करून आपले मूळ स्थान शोधण्याची त्यांना कला अवगत आहे. 

लाळे पासून घरटे.....भारतीय पाकोळी पक्षी आपली घरटी त्यांच्या लाळे पासून बनवितात. १० ग्राम वजनाचा पक्षी १० ग्राम लाळ उत्सर्जित करून आपले घरटे बनवितात. याला ६० ते ९० दिवसांचा कालावधी लागतो. हवेत उडणारे कीटक हे त्यांचे खाद्य आहे.

टॅग्स :sindhudurgसिंधुदुर्ग