शहरं
Join us  
Trending Stories
1
"आमचा बळी का..?";वरळीत मुलाला फायदा व्हावा यासाठी उद्धव ठाकरेंचा रईस शेख यांना पाठिंबा
2
"गेल्या अडीच वर्षांपूर्वी CM शिंदे यांनाही अशीच धमकी आली होती, पण...!"; उदय सामंत यांचा खळबळजनक आरोप
3
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : राज्यात महायुती की महाविकास आघाडी? सर्व्हेतील धक्कादायक आकडे आले समोर
4
"...तर जरांगेंचा बोलवता धनी कोण? यावर शिक्कामोर्तब होईल"; भाजप नेते प्रविण दरेकर स्पष्टच बोलले 
5
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024: 'शरद पवारांचे नाव घेतलं की अंगावर काटा येतो, त्यांच्यावर बोलणं..."; नरहरी झिरवाळांनी स्पष्टच सांगितलं
6
राज्यात पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या १० प्रचार सभा; ८ नोव्हेंबरला पहिली सभा
7
'कोणीही मतदानापासून वंचित राहू नये, साखर कारखाने २१ नोव्हेंबरनंतर सुरु करा'; सदाभाऊ खोतांनी केली मागणी
8
हिट अँड रन प्रकरणात BMW असलेल्या भाजपा नेत्याला पोलिसांनी घेतलं ताब्यात, तपास सुरू
9
लॉरेन्स बिश्नोईच्या नावाने पप्पू यादवांना धमकावणाऱ्याला अटक; मेव्हणीचं सिम वापरुन केला प्लॅन
10
'आयाराम गयाराम' ही म्हण राजकारणात कधी आली?; आमदाराने चक्क एका दिवसात २ पक्ष बदलले
11
सुनील केदार समर्थकांच्या बंडखोरीनं मविआत संताप; ठाकरे-पवारांच्या उमेदवारांना फटका?
12
लिव्ह इनमध्ये राहणाऱ्या युवतीच्या मृत्यूचं रहस्य; फ्लॅटमध्ये आढळला मृतदेह
13
देवेंद्र फडणवीसांच्या सुरक्षेत अचानक वाढ, तपास यंत्रणा अलर्ट; नेमकं काय घडलं?
14
मराठा उमेदवारांबाबत रविवारी होणार निर्णय; अंतरवली सराटीत येण्याचे मनोज जरांगेंचे आवाहन
15
वेगवेगळ्या चकमकीत 3 दहशतवाद्यांचा खात्मा; ज्या घरात अडकले होते, त्यालाच जवानांनी लावली आग
16
Rajnath Singh : "अशी परिस्थिती येईल जेव्हा..."; दहशतवादी हल्ल्यांबाबत राजनाथ सिंह यांची मोठी भविष्यवाणी
17
IND vs NZ, 3rd Test Day 2 Stumps: दुसऱ्या दिवशी १५ विकेट्स; तिसऱ्या दिवशीच फुटणार विजयाचे फटाके?
18
केरळमध्ये ट्रॅक साफ करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांना ट्रेनने उडवलं; चौघांचा मृत्यू, एकाचा मृतदेह सापडेना
19
Vidhan Sabha Election: मतदान ओळखपत्र नसेल तर काळजी नको, हे १२ पुरावे चालतील; वाचा संपूर्ण लिस्ट!
20
आबांवरील टीकेनंतर नाराजी; शरद पवारांनी अजितदादांना फटकारलं, म्हणाले...

डांबरगोळ्या, एखंडांच्या वापराने वाढवितात वाचनालयांतील पुस्तकांचे आयुष्यमान..!

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: April 23, 2019 3:33 PM

जागतिक पुस्तक दिन;  दुर्मिळ साहित्य जपण्यासाठी वाचनालयांची धडपड; ई-बुकचा वापर

ठळक मुद्देजागतिक पुस्तक दिनाच्या पार्श्वभूमीवर याचा वेध घेताना सोलापूर शहरामध्ये ९३३ वाचनालये कार्यरत असल्याचे आढळून आले जिल्हा ग्रंथालय म्हणून हिराचंद नेमचंद वाचनालय. या शिवाय पूर्व भाग, ओम सच्चिदानंद सार्वजनिक आणि अक्कलकोटमध्ये एक अशी ‘अ’ दर्जाची वाचनालये कार्यरत

विलास जळकोटकर 

सोलापूर: माहिती तंत्राच्या युगात झपाट्याने क्रांती होत आहे. नवनवीन माहितीच्या शोधासाठी पूर्वी वाचनालयांकडे पाय वळायचे आता सोशल मीडियाच्या माध्यमातून माहितीचा खजिना सहजसुलभ प्राप्त होऊ लागला. तरी वाचनालयांकडून वाचकांची अभिरुची लक्षात घेऊन साहित्याची उपलब्धी करून दिली जात आहे. दुर्मिळ पुस्तकांचे ई-बुक रुपांतर, डांबरगोळ्या, एखंडांचा उपयोग करुन पुस्तकांचं आयुर्मान वाढवलं जातंय.

‘पुस्तके वाचू या, वाचवू यात’ ‘शहाणे करु यात सकळजन’ हा वसा  ९३३ वाचनालयांनी चालवला आहे. जागतिक पुस्तक दिनाच्या पार्श्वभूमीवर याचा वेध घेताना सोलापूर शहरामध्ये ९३३ वाचनालये कार्यरत असल्याचे आढळून आले. यामध्ये जिल्हा ग्रंथालय म्हणून हिराचंद नेमचंद वाचनालय. या शिवाय पूर्व भाग, ओम सच्चिदानंद सार्वजनिक आणि अक्कलकोटमध्ये एक अशी ‘अ’ दर्जाची वाचनालये कार्यरत आहेत. 

जुन्या वाचनालयांपैकी एक असलेल्या हिराचंद नेमचंद सार्वजनिक वाचनालयांकडे विविध भाषांची तब्बल १ लाख ३५ हजार पुस्तकांच्या माध्यमातून आबालवृद्ध वाचकांची वाचनाची भूक भागवण्याचं काम अव्याहतपणे सुरु आहे. वाचन संस्कृती वाढवण्यासाठी एकीकडे अनेक उपक्रम राबवले जात असताना पुस्तकांचेही आयुष्य वाढले पाहिजे यासाठी वाचनालयांमधून दर सहा महिन्याला पुस्तक मोजणी आणि त्यांची स्थिती तपासण्याची मोहीम घेतली जाते. दीर्घकाळ असलेल्या पुस्तकांची पृष्ठे एकमेकांना चिकटू नयेत आणि कीड लागू नये यासाठी पुस्तकांच्या अवतीभोवती डांबरगोळ्या, एखंडाचे खडे ठेवले जातात. जुन्या पुस्तकांना बायंडिंग करून ती जपण्याचे काम केले जाते. काही पुस्तके दुर्मिळ झाल्यामुळे त्यांची फोटो कॉपी स्कॅन करून संगणकावर सेव्ह करण्यात आली आहे. अन्यत्रही अशाच प्रकारे दक्षता घेण्यात येत असल्याचे हिराचंद नेमचंद वाचनालयाचे अध्यक्ष डॉ. श्रीकांत येळेगावकर, ग्रंथपाल दत्ता शिंदे यांनी ‘लोकमत’शी बोलताना स्पष्ट केले. 

२० हजार पुस्तके वाचवणारे गुरुजी- शाळेमध्ये अध्यापनाचे धडे देताना पुस्तकांना जपले पाहिजे हा कानमंत्र घेऊन तो कृतीत साकारणाºया सम्राट चौकातील मोहनदास गुमते गुरुजींनी निवृत्तीनंतरही हा छंद अद्यापही जोपासला आहे. शाळा सुरु झाल्यानंतर पहिल्या तासालाच मुलांना वह्या -पुस्तकांना कव्हर घालण्याची सूचना द्यायची. ती करवून घ्यायचे हा शिरस्ता त्यांनी जपला आहे. ३० वर्षे सेवेनंतरही ते हा वसा जपतात. झेरॉक्स मशिनला वापरणाºया कागदांच्या बंडलचे प्लास्टिक वेस्टन घरी आणून आजही ते वाचनासाठी आणलेले पुस्तक कव्हर लावून परत करतात. आपल्या परिचयाच्या मंडळींकडे जाऊन त्यांच्या शाळकरी मुलांना पुस्तकांचे महत्त्व सांगून स्वत: काही पुस्तकांना कव्हर घालून त्यांना उद्युक्त करतात. आजवर २० हजार पुस्तकांना त्यांनी कव्हर घालून आपला छंद जोपासला आहे. 

टॅग्स :SolapurसोलापूरNotebook Movieनोटबुक