शहरं
Join us  
Trending Stories
1
Maharashtra Vidhan Sabha Election 2024 : अमित शाहांच्या विधानावरुन नवा वाद,संभाजीराजे छत्रपतींनी घेतला आक्षेप; नेमकं प्रकरण काय?
2
Maharashtra Election 2024: लोकसभेला 62 पैकी 43 मतदारसंघात काँग्रेसला मताधिक्य; विदर्भातील लढतीचं गणित कसं?
3
Athiya Shetty-K L Rahul: अथिया शेट्टीने दिली गुडन्यूज, लग्नानंतर एका वर्षातच पाळणा हलणार; शेअर केली पोस्ट
4
सरन्यायाधीशांचा आज शेवटचा वर्किंग डे; सुप्रीम कोर्टात 'असं' काय घडलं, सगळेच हसले
5
उद्धव ठाकरेंची मशाल घराघरांत-समाजासमाजात आग लावणारी; CM एकनाथ शिंदेंचा हल्लाबोल
6
"कॉम्प्रोमाईज करणारा पुढे यशस्वी होतो"; मुख्यमंत्रीपदाबाबत बोलताना अजितदादा म्हणाले, "आमचं टार्गेट..."
7
आवडत्या जागी फिल्डिंग न दिल्याने रुसून बसला; मग 'मुंबई इंडियन्स'च्या माजी खेळाडूला संघाने 'बसवला'
8
चंद्रचूड यांचा लास्ट वर्किंग डे संपला! सर्वांना वाकून नमस्कार करत म्हणाले, दुखावला असाल तर माफ करा...
9
सीएम सुक्खूंना मागविलेले समोसे सुरक्षा रक्षकांना वाटले गेले; CID चौकशी लावली, रिपोर्ट आला...
10
"प्रत्येक गड-किल्ल्यावर मशीद असायला हवी..."; काँग्रेस खासदाराची राज ठाकरेंवर टीका
11
शिवरायांचा भगवा झेंडा दरोडेखोरांच्या हातात शोभून दिसत नाही; उद्धव ठाकरे कडाडले
12
मनीषा कोईरालाने 'हीरामंडी 2' बद्दल दिलं अपडेट, दुय्यम भूमिका करण्याविषयी म्हणाली...
13
रामटेकच्या गडावरून कडेलोट कुणाचा? चौकसे, किरपान, मुळक यांनी वाढविले टेन्शन!
14
"तुमचा शत्रू जमिनीच्या मार्गाने येतोय"; राज ठाकरेंनी कुणाला दिला इशारा?
15
महायुतीचा मुख्यमंत्री कोण?, अमित शाहांनी दिले संकेत; एका विधानानं चर्चांना उधाण
16
Maharashtra Election 2024: "माफी मागा, अन्यथा...", डी के शिवकुमार यांचा महायुतीच्या नेत्यांना इशारा
17
बहिणीच्या लग्नात अनन्या पांडेने का घातला आईचा २१ वर्ष जुना ड्रेस? समोर आलं कारण
18
पृथ्वी शॉचा 'संघर्ष' कायम! मुंबईनेही दाखवला बाहेरचा रस्ता; ऑस्ट्रेलियन दिग्गजाने पत्राद्वारे दिला धीर
19
'महायुतीचे सरकार बनवायचे, देवेंद्र भाऊंना विजयी करायचे'; अमित शाहांनी पहिलीच सभा गाजवली, विरोधकांवर तोफ डागली
20
नजरेत क्रूरता, आवाजात निष्ठूरता.., 'संगीत मानापमान'मधील उपेंद्र लिमयेचं मोशन पोस्टर रिलीज

आदिवासी महिलेने गवतापासून बनवल्या शोभेच्या वस्तू; गवत ठरतेय वरदान

By लोकमत न्यूज नेटवर्क | Published: March 23, 2021 12:39 AM

रंजना जोशी यांनी या गवतापासून आकर्षक फेल्ट हॅट, झुंबर, हेअरपिन, टोपल्या, परडी, गुलदस्ते, फुलदाणी आणि मुलांसाठी हातातले कडे बनवले आहेत

रवींद्र साळवेमोखाडा : गवतापासून गृहोपयोगी आणि शोभेच्या वस्तू बनविण्याची उपजत कला मोखाडा तालुक्यातील उधळे गावातील रंजना जोशी या आदिवासी महिलेकडे असून मोहोळ आणि कहांडळ या गवतापासून त्यांनी विविध गृहपयोगी व शोभेच्या वस्तू हस्तकलेतून बनविल्या आहेत. या वस्तू ती स्थानिक ठिकाणी विक्री करून आपल्या कुटुंबाची गुजराण करत आहे.   

उधळे हे शे-सव्वाशे कुटुंबांचे एक छोटेसे आदिवासी गाव आहे. गावाजवळ गारगई नदी वाहते आहे. गाव व लगतच्या जंगलात अनेक प्रकारची झाडे व गवत आहेत. त्यामधीलच मोहोळ व  कहांडळ हे गवत माळरान, डोंगर उतार, शेतीचे बांध यावर उगवलेले असते. पूर्वीपासून फक्त जनावरांना चारा  व घरावर छत म्हणून शाकारण्यासाठी एवढे दोनच उपयोग ग्रामस्थांना माहीत होते.

कहांडळ व मोहोळ गवत जून महिन्यात उगवते आणि नोव्हेंबर ते डिसेंबर महिन्यात परिपक्व होते. परिपक्व झाल्यावर गवताचे पाते वाळते व काड्या पिवळ्या-तांबूस रंगाच्या दिसू लागतात. या गवताचा उपयोग शोभेच्या आणि गृहोपयोगी वस्तू बनविण्याची हस्तकला रंजना जोशी या आदिवासी महिलेने साधली आहे. 

रंजना जोशी यांनी या गवतापासून आकर्षक फेल्ट हॅट, झुंबर, हेअरपिन, टोपल्या, परडी, गुलदस्ते, फुलदाणी आणि मुलांसाठी हातातले कडे बनवले आहेत. या वस्तू अनब्रेकेबल (न तुटणाऱ्या), लवचिक असल्याने त्यांना दीर्घायुष्य आहे. तथापि, या वस्तूंना बाजारपेठ उपलब्ध नसल्याने त्यांची हस्तकला आजही जनमानसात पोहोचलेली नाही. स्थानिक ठिकाणी विक्री करून त्या आपल्या कुटुंबाची गुजराण करत आहेत. 

गरज बाजारपेठ उपलब्धतेचीरंजना जोशी यांनी गवतापासून वेगवेगळ्या पद्धतीची कलाकुसर आपल्या हस्तकौशल्याने लोकांसमोर आणली आहे, परंतु त्यांच्या या कलेचे चीज होताना दिसत नाही. कुटीर उद्योग अथवा कौशल्य विकासाच्या माध्यमातून त्यांची ही कला पुढे नेण्याची गरज आहे. त्यांनी बनवलेल्या या वस्तूंना बाजारपेठ मिळण्याची आवश्यकता आहे. त्यायोगे गावाकडील अनेक आदिवासी महिला व सुशिक्षित बेरोजगार तरुणांना उत्पन्नाचे साधन निर्माण होईल. तथापि योग्य ते पाठबळ आणि बाजारपेठ उपलब्ध नसल्याने त्यांची ही कला आजही त्यांच्यापुरतीच मर्यादित राहिली आहे.